Szanowni Państwo

W tegorocznym Festiwalu, na który serdecznie Państwa zapraszam, w uznaniu wieloletniej

przyjaźni okazywanej nam przez śp. prof. Krzysztofa Pendereckiego podkreślamy 90. rocznicę Jego

urodzin. Dzień 25 maja, w którym rozpoczniemy Festiwal, traktujemy jako Dzień Krzysztofa Pendereckiego. W trakcie dotychczasowych edycji Festiwalu, jeszcze za życia Mistrza i przy Jego obecności sprawiliśmy wykonanie wszystkich Jego dzieł inspirowanych muzyką cerkiewną: od „Hymnu do św. Daniły” w 2003 r., poprzez dyrygowane przez Niego wykonanie przez Chór Konserwatorium Moskiewskiego „Iże Chieruwimy”, po dwukrotne, międzynarodowe polsko-rosyjskie (w Białymstoku

i St. Petersburgu) wykonanie „Jutrzni”.

Jubileusz 80-lecia Mistrza uhonorowaliśmy w sposób specjalny. Na moją prośbę o dedykowanie skomponowanych specjalnie na tę okazję utworów muzyki cerkiewnej odpowiedzieli wybitni kompozytorzy z Polski, Rosji, Mołdawii, Białorusi, Macedonii i Ukrainy. Te utwory znakomicie wykonał chór St. Petersburskiego Konserwatorium. Ukontentowany koncertem Mistrz zauważył, że stała się rzadko spotykana rzecz wśród wybitnych kompozytorów, bowiem z reguły nie dedykują oni swoich utworów innym twórcom. Oprócz tych kompozycji w koncercie zabrzmiała jeszcze jedna – był to dedykowany nam, a dostosowany przez Autora do wschodniego rytu, Psalm „De profundis” – „Iz głubiny wozzwach” z Oratorium „Siedem bram Jerozolimy”. Później utwory te były wielokrotnie wykonywane w czasie Festiwalu, a wiele chórów na stałe włączyło je do swojego repertuaru.

Pokusiliśmy się również o wspólne wykonanie „Pieśni Cherubinów”, która jako życzenia z okazji 85-lecia Kompozytora zabrzmiała w 2018 r. w kilkusetosobowym składzie chórów z Ukrainy, Litwy i Rosji.

Dzisiaj proponujemy koncert szczególny. Oprócz muzyki cerkiewnej zabrzmi również muzyka Kościoła Katolickiego. Koncert ph. „Sacrum Wschodu i Zachodu w muzyce chóralnej K. Pendereckiego” to artystyczny symbol, odzwierciedlenie pokrewieństwa i ukłon w stronę Katolików i Prawosławnych od stuleci mieszkających w Białymstoku, na Podlasiu, w Polsce. Cieszymy się, że wykonania tego wyjątkowego koncertu podjął się Chór Filharmonii Narodowej pod dyr. Bartosza Michałowskiego. Do koncertu włączyliśmy kompozycje Johna Tavenera – wybitnego angielskiego kompozytora, tworzącego również muzykę cerkiewną, którego zabrakło 10 lat temu. Śledził nasz Festiwal, a z Jego życzliwości wielokrotnie korzystaliśmy. Uznaliśmy za bardzo stosowne umieścić w programie rzadko spotykaną obecnie formę – koncert muzyki cerkiewnej, kompozycję Romualda Twardowskiego, którego zasługi dla Festiwalu są nieocenione.

Zapraszam do wysłuchania koncertu. Zapraszam również do uczestnictwa w przesłuchaniach konkursowych. Przed Jury zaprezentowana zostanie muzyka cerkiewna staroobrzędowców Łotwy, amerykańskich Koptów, Rumunów, Mołdawian, Greków, Bułgarów, Estończyków i Ukraińców. Dzięki staraniom organizatorów i pomocy Pana Aleksandra Prokopiuka – Konsula Honorowego Republiki Kazachstanu w Polsce, będziemy również gościć znakomity chór opery ze stolicy tego kraju. Oprócz prezentacji muzyki cerkiewnej, na naszą prośbę poza konkursem, po zakończeniu przesłuchań, zaprezentuje muzykę chóralną Kazachstanu. Jest ona inna niż europejska, ale również bardzo piękna.

Zabrzmi również modlitwa XVI-wiecznego Podlasia, która dotrwała do naszych czasów dzięki stworzonemu 425 lat temu bezcennemu Irmologionowi z Supraśla. Utwór ten zaśpiewają Białorusini – reprezentanci Wolnej Białorusi. Uchodźcy z tego kraju po raz pierwszy w Polsce, w czasie Festiwalu wykonają koncert muzyki cerkiewnej wyłącznie białoruskich kompozytorów, których utwory były przez lata ignorowane, czy tak jak obecnie w Białorusi hymn „Mahutny Boża” – zabronione.

Serdecznie zapraszam do wysłuchania wszystkich koncertów. Zapraszam z nadzieją, że wszelkie nasze plany się ziszczą. Będzie to najlepsze zadośćuczynienie za trud organizatorów oraz życzliwość wielu instytucji i ludzi zaangażowanych w organizację tegorocznej – 42 odsłony Festiwalu. Wszystkim bardzo serdecznie dziękuję.

Z wyrazami szacunku

Mikołaj Buszko

test

Tradycyjnym już wykonaniem „Gaude Mater Polonia” Akademicki Chór Politechniki Gdańskiej pod dyr. Mariusza Mroza rozpoczął Koncert Galowy jubileuszowego 40. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka 2021” w Białymstoku.

Zaproszeni goście oraz publiczność zakochana w niezwykłym brzmieniu muzyki cerkiewnej zebrali się w Sali koncertowej Opery i Filharmonii Podlaskiej oczekując niezapomnianych wrażeń, których dostarczyli uczestnicy tej edycji Festiwalu. Emocje były niezwykłe, ponieważ Festiwal stał się tak potrzebną, wręcz niezbędną motywacją dla wielu chórów, tchnął nadzieję i dał wiele radości.

Koncert Galowy poprowadziła Ilona Karpiuk, a prowadzeniu towarzyszyły ciepłe emocje zaczerpnięte z rozmów, którymi obdarowali ją dyrygenci i chórzyści. Podziękowania patronom i sponsorom to rzecz istotna, a więc od tego zaczęły się miłe obowiązki, a pomysłodawca i Dyrektor Festiwalu, Mikołaj Buszko po powitaniu gościu odczytał uroczyście protokół Jury.

Wreszcie przyszedł czas na muzykę. Rozpoczęli najmłodsi. Dziecięca Ludowa Kapela Chóralna „Zorynka” z Tarnopol (Ukraina) pod dyrekcją Andżeli Doskocz zajęła ex aequo I miejsce w kategorii chórów dziecięco-młodzieżowych. Choć chórzyści mieli w repertuarze wiele utworów współczesnych kompozytorów to jednak w finale dostojnie jak na swoje możliwości wykonali
„Otcze nasz” Mykoły Leontowycza.

I miejsce w kategorii chórów parafialnych zajął Chór „Basilica Cantans” Archikatedry Wrocławskiej. Wielką radość sprawili przede wszystkim sobie, a z chórem na ten sukces pracowała Mirosława Jura – Żegleń. Publiczność w wykonaniu chóru usłyszała Stiepana Dawydowa „Jedinorodnyj Synie”

Chór Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie pod dyrekcją Joanny Gutowskiej-Kuźmicz jako laureat III miejsca ex aequo w kategorii chórów amatorskich świeckich zaśpiewał podczas koncertu „Tiebie pojem” Siergieja Rachmaninowa, a solo wykonała Aleksandra Bizoń.

Publiczność zebrana w sali mogła także podczas koncertu poznać oddany muzyce cerkiewnej Chór „Nostro Canto” Instytutu Sztuki i Muzyki Uniwersytetu w Preszowie (Słowacja). Zespołem kieruje prof. Tatiana Švajkova. Wykonawcy zajęli II miejsce pośród chórów uczelni muzycznych, a to wyróżnienie uczcili wykonaniem „Błażenni” Metropolity Hiłariona.

Z wielką radością i uznaniem publiczność przyjęła kolejny występ, a na scenie pojawił się Ukraiński Chór Męski „Żurawli” z Warszawy. Jarosław Wujcik zadyrygował chórem w bardzo szerokim składzie, a laureaci III miejsca ex aequo wśród chórów amatorskich świeckich jako popularyzatorzy ukraińskich kompozytorów wykonali „Błahosłowy Dusze moja Hospoda” Kyryły Stecenko.

Męski Chór „Logos” kontynuował spotkanie z harmoniami męskich głosów. To już laureaci II miejsca w kategorii chórów zawodowych. Goście z Rygi pod dyrekcją o. Jan Szenroka zaśpiewali diakona Aleksandra Žitnikova „Sud nad Chrystom”. Partie solowe wykonali Rihards Rudzitis i Janis Kurševs.

Po tym wyśmienitym wykonaniu przyszedł na czas niezapomniany moment Koncertu Galowego, który zaakcentował w sposób szczególny to 40-lecie Festiwalu. Czas zatoczył koło, a widzom Festiwalu objawił się Zespół Muzyki Cerkiewnej z Warszawy. To zespół, który uświetnił zakończenie pierwszej edycji Festiwalu w 1982, wówczas znanej jeszcze jako dni muzyki. Na niewielkim wydarzeniu wystąpił chór już uznany i jedyny w swoim rodzaju na świecie, bo popularyzujący muzykę cerkiewną.

Zespół został założony w 1971 roku. Przez 42 lata swojej aktywnej działalności artystycznej dał 1600 koncertów w kraju i za granicą. Nagrał kilkadziesiąt płyt CD. Dał się poznać melomanom z czterech kontynentów koncertując w: Austrii, Belgii, Brazylii, Finlandii, Francji, Holandii, Japonii, Korei Południowej, Niemczech, Szwecji, Szwajcarii, Szwecji, Ukrainy i USA. Dokonał wielu nagrań radiowych, telewizyjnych i filmowych, m.in. do filmów A. Wajdy, J. Skolimowskiego, J. Majewskiego, A. Holland, J. Hofmana. Współpracował ze znanymi śpiewakami światowej sławy: Leonardem Andrzejem Mrozem, Bernardem Ładyszem, Nicolaiem Geddą czy Jadwigą Rappe. Jako pierwszy wyprowadził śpiewy cerkiewne ze świątyń prawosławnych i wprowadził je do kościołów katolickich, protestanckich i do sal koncertowych. Uczestniczył w wielu festiwalach muzycznych w kraju i państwach Europy. Za swój naczelny cel uznał prezentację „pereł” muzyki cerkiewnej rosyjskiej, ukraińskiej, bułgarskiej, czy białoruskiej szerokiemu spektrum słuchaczy, dając w ten sposób okazję do lepszego poznania duchowości Prawosławia. Prezentacją swojej sztuki wokalnej dawał okazje poznania innej „boskiej rzeczywistości”. Dyrygent Zespołu ks. Jerzy Szurbak przyczynił się w znacznej mierze do powstania Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka”. Dzisiaj po zakończeniu artystycznej działalności Zespołu ks. Szurbak pozostaje stałym członkiem Jury MFMC, a na prośbę Dyrektora Festiwalu podjął się reaktywowania Zespołu, by tak jak w 1982 roku uczestniczyć w zakończeniu tegorocznego Jubileuszu. Chór wykonał pięć utworów, a program ten zapisze się już do historii prawosławnej chóralistyki. W programie usłyszeliśmy
S. Rachmaninow – Bogorodice diewo
F. Miasnikow – Błagosłowi dusze moja Gopoda, solo: Anna Wyrzykowska – sopran
S. Głowacki – Dostojno jest, solo: Liza Wesołowska-sopran, Natalia Szurbak – alt
S. Kwaśniewski – Mołytw,a solo: Anna Wyrzykowska – sopran
A.Archangielski – Chwalitie Imia Gospodnie, solo: Natalia Szurbak – alt, Andrzej Chrostowski-baryton

Na zakończenie pierwszej części koncertu galowego zaprezentował się laureat II m-ca ex aequo w kategorii chórów amatorskich świeckich: Chór Akademicki Uniwersytetu Warszawskiego, który prowadzi Irina Bogdanovich, nie tylko dyrygentka, ale także pianistka, kompozytorka i…chórszystka, bowiem wystąpiła w składzie Zespołu Muzyki Cerkiewnej ks. J. Szurbaka. I część Koncertu Galowego zakończyła się wykonaniem części 3 i 4 z Koncertu nr 32 Dymitra Bortniańskiego.

Po przerwie scenę od razu opanowała dziecięca radość, ponieważ zaprwzentował się na nim Dziecięcy Chór Centrum Kulturalnego i Litewskiego Radia i Telewizji z Wilna (Litwa). Uradowana decyzją Jury chór poprowadziła jego dyrygentka, Regina Maleckaite, a młodzi chórzyści wykonali „Chwalitie Imia Gospodnie” Dobri Christowa.

Nagrodę Specjalną ufundowaną przez Prezesa Zarządu TVP S.A. za szczególne zaangażo-wanie w wykonawstwo muzyki cerkiewnej Jury przyznało Wokalnemu Zespołowi Niewi-domych „Consonans” z Charkowa (Ukraina) pod dyr. Witaliny Dudy Niewidomych arty-stów na scenę wprowadził o. Andrej Newitajło, duchowy opiekun ze strony Charkowskiej Diecezji Prawosławnej Cerkwi Ukraińskiej, a także spowiednik chórzystów. Chórzyści na swój przyjazd do Białegostoku czekali od 2019 roku, a to przeżycie dzielili razem z pu-blicznością wykonując „Triswiatoje” Seraphima Bit-Haribiego w języku aramejskim. Partie solowe zaśpiewały Natalia Sołoszenko i dyrygentka – Witalina Duda.

Wspaniała publiczność, wrażliwa na potrzeby występujących artystów i współodczuwa-jąca z nimi podziękowała charkowskim artystom niezwykle oddanie, by za chwilę cieszyć się zupełnie inną kulturą wykonawczą, którą zaprezentował chór z Angoli. Chór „Nova Aliança” z Luandy powstał, by szerzyć Ewangelię. Śpiew jest idealnym narzędziem, a chó-rem z wielkim zaangażowaniem kieruje Rodrigues Antonio Eduardo Babi. Chór powróci do domu z dyplomem za zainteresowanie i propagowanie muzyki cerkiewnej na konty-nencie afrykańskim, a na Koncercie Galowym wykonał „Wieliczajem Tia” W. Staroruskie-go.

Węgierski Męski Chór „Św. Efrem” z Budapesztu to klasa sama w sobie. Jest jednym z najsłynniejszych węgierskich chórów, który zdobywa laury i brzmi perfekcyjnie. Zespołem kierują Tomaás Bubnó i Lőrinc Bubnó. Laureaci III miejsca w kategorii chórów zawodowych uraczyli nas „Otcze nasz” autorstwa Węgra, Jánosa Boksaya.

Chór Uczelni Muzycznej im. Jazepsa Medinsa w Rydze (Łotwa) to wspaniali młodzi ludzie, którymi kierują Janis Baltinsz i Uldis Kokars. Dyrygenci pracowali usilnie, by jak najlepiej wypaść na Festiwaliu i dzięki tej wytężonej pracy i wierze w sukces otrzymali I miejsce oraz nagrodę ufundowaną przez Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. Wspólnie uczcziliśmy to osiągnięcie wysłuchując „Chwalitie Gospoda s niebies” Pawła Czesnokowa.

Kameralny Chór „Cappella Musicae Antiquae Orientalis” z Poznania może stać się niebawem kolejnym symbolem muzyki cerkiewnej w Polsce. Prof. Leon Zaborowski pod kierownictwem którego pracują chórzyści to miłośnik duchowości, którą niesie za sobą muzyka cerkiewna, dlatego postanowił specjalizować się w muzyce cerkiewnej. Było to o tyle łatwiejsze, że skończył konserwatorium w Moskwie, a jego nauczycielem był uczeń samego Pawła Czesnokowa. Chórzyści wykonali „Tiebie pojem” Dmitrija Bortniańskiego.

Studenci i absolwenci konserwatorium w Kijowie zjednoczeni pod szyldem Kameralnego Chóru „United” zostali laureatami III miejsca w kategorii chórów zawodowych. Zespół pod kierunkiem Władysława Łysenko wykonał oczywiście utwór Łesi Diczko „Nechaj powni budut usta naszy.

Konkurencja pośród chórów akademickich w tym roku była bardzo silna, a wszystkie chóry znakomicie zaprezentowały się w części konkursowej. Akademicki Chór Politechniki Gdańskiej pod dyrekcją Mariusza Mroza zawojował II miejsce ex aequo wśród chórów amatorskich świeckich, a wykonał Romualda Twardowskiego „Wsiakoje dychanie”.

Po tym niezwykle umiejętnie zadyrygowanym utworze na scenę wyszli profesjonaliści z Szawli (Litwa). Państwowy Chór „Polifonia” pod dyrekcją dra Linasa Balandisa
zajął I miejsce w kategorii chórów zawodowych oraz nagrodę ufundowaną przez Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. W ich wykonaniu usłyszeliśmy „Tiebie Boga chwalim” Dmitrija Bortniańskiego.

Publiczność nagrodziła to wykonanie gromkimi brawami, doceniając znakomite przygotowanie, brzmienie i wartość tego chóru. A przed publicznością za chwilę pojawił się laureat I miejsca w kategorii chórów amatorskich świeckich. Akademicki Chór Politechniki Warszawskiej (pod dyrekcją znakomitego dyrygenta i pedagoga, Dariusza Zimnickiego wykonał wspaniały i poruszający utwór. Znaczeniu tej chwili dodał fakt, że „O wsiepietaja mati” napisał Andžejs Rancevičs, który wysłuchał osobiście tego wykonania będąc gościem Koncertu Galowgo, a jak wiadomo wykonanie w obecności kompozytora to nie tylko podwójne emocje, ale także zaszczyt.

Zaszczytu dostąpiła także festiwalowa publiczność, ponieważ chwilę później witała na scenie Chór „Nova Aliança” – Luanda (Angola) , Męski Chór „Św. Efrem” – Budapeszt (Węgry),
Chór Uczelni Muzycznej im. Jazepsa Medinsa – Ryga (Łotwa), Kameralny Chór „Cappella Musicae Antiquae Orientalis” – Poznań , Kameralny Chór „United” – Kijów (Ukraina)
Akademicki Chór Politechniki Gdańskiej – Gdańsk i Państwowy Chór „Polifonia” – Szawle (Litwa). To oznaczało tylko jedno. We wzajemnym szacunku i dziękczynieniu chórzyści zaśpiewali „Mnohaja leta” wieńcząc jubileuszowe dzieło. Dyrektor Festiwalu, Mikołaj Buszko, jeszcze raz podziękował wszystkim, a ze sceny płynęła już tylko muzyka.

Fot. Michał Kość/Agencja Wschód

Tradycyjnym już wykonaniem „Gaude Mater Polonia” Akademicki Chór Politechniki Gdańskiej pod dyr. Mariusza Mroza rozpoczął Koncert Galowy jubileuszowego 40. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka 2021” w Białymstoku.
Zaproszeni goście oraz publiczność zakochana w niezwykłym brzmieniu muzyki cerkiewnej zebrali się w Sali koncertowej Opery i Filharmonii Podlaskiej oczekując niezapomnianych wrażeń, których dostarczyli uczestnicy tej edycji Festiwalu. Emocje były niezwykłe, ponieważ Festiwal stał się tak potrzebną, wręcz niezbędną motywacją dla wielu chórów, tchnął nadzieję i dał wiele radości.
Koncert Galowy poprowadziła Ilona Karpiuk, a prowadzeniu towarzyszyły ciepłe emocje zaczerpnięte z rozmów, którymi obdarowali ją dyrygenci i chórzyści. Podziękowania patronom i sponsorom to rzecz istotna, a więc od tego zaczęły się miłe obowiązki, a pomysłodawca i Dyrektor Festiwalu, Mikołaj Buszko po powitaniu gościu odczytał uroczyście protokół Jury.
Wreszcie przyszedł czas na muzykę. Rozpoczęli najmłodsi. Dziecięca Ludowa Kapela Chóralna „Zorynka” z Tarnopol (Ukraina) pod dyrekcją Andżeli Doskocz zajęła ex aequo I miejsce w kategorii chórów dziecięco-młodzieżowych. Choć chórzyści mieli w repertuarze wiele utworów współczesnych kompozytorów to jednak w finale dostojnie jak na swoje możliwości wykonali
„Otcze nasz” Mykoły Leontowycza.

I miejsce w kategorii chórów parafialnych zajął Chór „Basilica Cantans” Archikatedry Wrocławskiej. Wielką radość sprawili przede wszystkim sobie, a z chórem na ten sukces pracowała Mirosława Jura – Żegleń. Publiczność w wykonaniu chóru usłyszała Stiepana Dawydowa „Jedinorodnyj Synie”

Chór Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie pod dyrekcją Joanny Gutowskiej-Kuźmicz jako laureat III miejsca ex aequo w kategorii chórów amatorskich świeckich zaśpiewał podczas koncertu „Tiebie pojem” Siergieja Rachmaninowa, a solo wykonała Aleksandra Bizoń.

Publiczność zebrana w sali mogła także podczas koncertu poznać oddany muzyce cerkiewnej Chór „Nostro Canto” Instytutu Sztuki i Muzyki Uniwersytetu w Preszowie (Słowacja). Zespołem kieruje prof. Tatiana Švajkova. Wykonawcy zajęli II miejsce pośród chórów uczelni muzycznych, a to wyróżnienie uczcili wykonaniem „Błażenni” Metropolity Hiłariona.

Z wielką radością i uznaniem publiczność przyjęła kolejny występ, a na scenie pojawił się Ukraiński Chór Męski „Żurawli” z Warszawy. Jarosław Wujcik zadyrygował chórem w bardzo szerokim składzie, a laureaci III miejsca ex aequo wśród chórów amatorskich świeckich jako popularyzatorzy ukraińskich kompozytorów wykonali „Błahosłowy Dusze moja Hospoda” Kyryły Stecenko.

Męski Chór „Logos” kontynuował spotkanie z harmoniami męskich głosów. To już laureaci II miejsca w kategorii chórów zawodowych. Goście z Rygi pod dyrekcją o. Jan Szenroka zaśpiewali diakona Aleksandra Žitnikova „Sud nad Chrystom”. Partie solowe wykonali Rihards Rudzitis i Janis Kurševs.

Po tym wyśmienitym wykonaniu przyszedł na czas niezapomniany moment Koncertu Galowego, który zaakcentował w sposób szczególny to 40-lecie Festiwalu. Czas zatoczył koło, a widzom Festiwalu objawił się Zespół Muzyki Cerkiewnej z Warszawy. To zespół, który uświetnił zakończenie pierwszej edycji Festiwalu w 1982, wówczas znanej jeszcze jako dni muzyki. Na niewielkim wydarzeniu wystąpił chór już uznany i jedyny w swoim rodzaju na świecie, bo popularyzujący muzykę cerkiewną.

Zespół został założony w 1971 roku. Przez 42 lata swojej aktywnej działalności artystycznej dał 1600 koncertów w kraju i za granicą. Nagrał kilkadziesiąt płyt CD. Dał się poznać melomanom z czterech kontynentów koncertując w: Austrii, Belgii, Brazylii, Finlandii, Francji, Holandii, Japonii, Korei Południowej, Niemczech, Szwecji, Szwajcarii, Szwecji, Ukrainy i USA. Dokonał wielu nagrań radiowych, telewizyjnych i filmowych, m.in. do filmów A. Wajdy, J. Skolimowskiego, J. Majewskiego, A. Holland, J. Hofmana. Współpracował ze znanymi śpiewakami światowej sławy: Leonardem Andrzejem Mrozem, Bernardem Ładyszem, Nicolaiem Geddą czy Jadwigą Rappe. Jako pierwszy wyprowadził śpiewy cerkiewne ze świątyń prawosławnych i wprowadził je do kościołów katolickich, protestanckich i do sal koncertowych. Uczestniczył w wielu festiwalach muzycznych w kraju i państwach Europy. Za swój naczelny cel uznał prezentację „pereł” muzyki cerkiewnej rosyjskiej, ukraińskiej, bułgarskiej, czy białoruskiej szerokiemu spektrum słuchaczy, dając w ten sposób okazję do lepszego poznania duchowości Prawosławia. Prezentacją swojej sztuki wokalnej dawał okazje poznania innej „boskiej rzeczywistości”. Dyrygent Zespołu ks. Jerzy Szurbak przyczynił się w znacznej mierze do powstania Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka”. Dzisiaj po zakończeniu artystycznej działalności Zespołu ks. Szurbak pozostaje stałym członkiem Jury MFMC, a na prośbę Dyrektora Festiwalu podjął się reaktywowania Zespołu, by tak jak w 1982 roku uczestniczyć w zakończeniu tegorocznego Jubileuszu. Chór wykonał pięć utworów, a program ten zapisze się już do historii prawosławnej chóralistyki. W programie usłyszeliśmy
S. Rachmaninow – Bogorodice diewo
F. Miasnikow – Błagosłowi dusze moja Gopoda, solo: Anna Wyrzykowska – sopran
S. Głowacki – Dostojno jest, solo: Liza Wesołowska-sopran, Natalia Szurbak – alt
S. Kwaśniewski – Mołytw,a solo: Anna Wyrzykowska – sopran
A.Archangielski – Chwalitie Imia Gospodnie, solo: Natalia Szurbak – alt, Andrzej Chrostowski-baryton

Na zakończenie pierwszej części koncertu galowego zaprezentował się laureat II m-ca ex aequo w kategorii chórów amatorskich świeckich: Chór Akademicki Uniwersytetu Warszawskiego, który prowadzi Irina Bogdanovich, nie tylko dyrygentka, ale także pianistka, kompozytorka i…chórszystka, bowiem wystąpiła w składzie Zespołu Muzyki Cerkiewnej ks. J. Szurbaka. I część Koncertu Galowego zakończyła się wykonaniem części 3 i 4 z Koncertu nr 32 Dymitra Bortniańskiego.

Po przerwie scenę od razu opanowała dziecięca radość, ponieważ zaprwzentował się na nim Dziecięcy Chór Centrum Kulturalnego i Litewskiego Radia i Telewizji z Wilna (Litwa). Uradowana decyzją Jury chór poprowadziła jego dyrygentka, Regina Maleckaite, a młodzi chórzyści wykonali „Chwalitie Imia Gospodnie” Dobri Christowa.

Nagrodę Specjalną ufundowaną przez Prezesa Zarządu TVP S.A. za szczególne zaangażowanie w wykonawstwo muzyki cerkiewnej Jury przyznało Wokalnemu Zespołowi Niewidomych „Con-sonans” z Charkowa (Ukraina) pod dyr. Witaliny Dudy Niewidomych artystów na scenę wpro-wadził o. Andrej Newitajło, duchowy opiekun ze strony Charkowskiej Diecezji Prawosławnej Cerkwi Ukraińskiej, a także spowiednik chórzystów. Chórzyści na swój przyjazd do Białegostoku czekali od 2019 roku, a to przeżycie dzielili razem z publicznością wykonując „Triswiatoje” Se-raphima Bit-Haribiego w języku aramejskim. Partie solowe zaśpiewały Natalia Sołoszenko i dy-rygentka – Witalina Duda.

Wspaniała publiczność, wrażliwa na potrzeby występujących artystów i współodczuwająca z nimi podziękowała charkowskim artystom niezwykle oddanie, by za chwilę cieszyć się zupełnie inną kulturą wykonawczą, którą zaprezentował chór z Angoli. Chór „Nova Aliança” z Luandy powstał, by szerzyć Ewangelię. Śpiew jest idealnym narzędziem, a chórem z wielkim zaangażo-waniem kieruje Rodrigues Antonio Eduardo Babi. Chór powróci do domu z dyplomem za zain-teresowanie i propagowanie muzyki cerkiewnej na kontynencie afrykańskim, a na Koncercie Galowym wykonał „Wieliczajem Tia” W. Staroruskiego.

Węgierski Męski Chór „Św. Efrem” z Budapesztu to klasa sama w sobie. Jest jednym z najsłynniejszych węgierskich chórów, który zdobywa laury i brzmi perfekcyjnie. Zespołem kierują Tomaás Bubnó i Lőrinc Bubnó. Laureaci III miejsca w kategorii chórów zawodowych uraczyli nas „Otcze nasz” autorstwa Węgra, Jánosa Boksaya.

Chór Uczelni Muzycznej im. Jazepsa Medinsa w Rydze (Łotwa) to wspaniali młodzi ludzie, którymi kierują Janis Baltinsz i Uldis Kokars. Dyrygenci pracowali usilnie, by jak najlepiej wypaść na Festiwaliu i dzięki tej wytężonej pracy i wierze w sukces otrzymali I miejsce oraz nagrodę ufundowaną przez Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. Wspólnie uczcziliśmy to osiągnięcie wysłuchując „Chwalitie Gospoda s niebies” Pawła Czesnokowa.

Kameralny Chór „Cappella Musicae Antiquae Orientalis” z Poznania może stać się niebawem kolejnym symbolem muzyki cerkiewnej w Polsce. Prof. Leon Zaborowski pod kierownictwem którego pracują chórzyści to miłośnik duchowości, którą niesie za sobą muzyka cerkiewna, dlatego postanowił specjalizować się w muzyce cerkiewnej. Było to o tyle łatwiejsze, że skończył konserwatorium w Moskwie, a jego nauczycielem był uczeń samego Pawła Czesnokowa. Chórzyści wykonali „Tiebie pojem” Dmitrija Bortniańskiego.

Studenci i absolwenci konserwatorium w Kijowie zjednoczeni pod szyldem Kameralnego Chóru „United” zostali laureatami III miejsca w kategorii chórów zawodowych. Zespół pod kierunkiem Władysława Łysenko wykonał oczywiście utwór Łesi Diczko „Nechaj powni budut usta naszy.

Konkurencja pośród chórów akademickich w tym roku była bardzo silna, a wszystkie chóry znakomicie zaprezentowały się w części konkursowej. Akademicki Chór Politechniki Gdańskiej pod dyrekcją Mariusza Mroza zawojował II miejsce ex aequo wśród chórów amatorskich świeckich, a wykonał Romualda Twardowskiego „Wsiakoje dychanie”.

Po tym niezwykle umiejętnie zadyrygowanym utworze na scenę wyszli profesjonaliści z Szawli (Litwa). Państwowy Chór „Polifonia” pod dyrekcją dra Linasa Balandisa
Zajął I miejsce w kategorii chórów zawodowych oraz nagrodę ufundowaną przez Ministra Kul-tury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. W ich wykonaniu usłyszeliśmy „Tiebie Boga chwalim” Dmitrija Bortniańskiego.

Publiczność nagrodziła to wykonanie gromkimi brawami, doceniając znakomite przygotowanie, brzmienie i wartość tego chóru. A przed publicznością za chwilę pojawił się laureat I miejsca w kategorii chórów amatorskich świeckich. Akademicki Chór Politechniki Warszawskiej (pod dyrekcją znakomitego dyrygenta i pedagoga, Dariusza Zimnickiego wykonał wspaniały i poruszający utwór. Znaczeniu tej chwili dodał fakt, że „O wsiepietaja mati” napisał Andžejs Rancevičs, który wysłuchał osobiście tego wykonania będąc gościem Koncertu Galowgo, a jak wiadomo wykonanie w obecności kompozytora to nie tylko podwójne emocje, ale także zaszczyt.

Zaszczytu dostąpiła także festiwalowa publiczność, ponieważ chwilę później witała na scenie Chór „Nova Aliança” – Luanda (Angola) , Męski Chór „Św. Efrem” – Budapeszt (Węgry),
Chór Uczelni Muzycznej im. Jazepsa Medinsa – Ryga (Łotwa), Kameralny Chór „Cappella Musicae Antiquae Orientalis” – Poznań , Kameralny Chór „United” – Kijów (Ukraina)
Akademicki Chór Politechniki Gdańskiej – Gdańsk i Państwowy Chór „Polifonia” – Szawle (Litwa). To oznaczało tylko jedno. We wzajemnym szacunku i dziękczynieniu chórzyści zaśpiewali „Mnohaja leta” wieńcząc jubileuszowe dzieło. Dyrektor Festiwalu, Mikołaj Buszko, jeszcze raz podziękował wszystkim, a ze sceny płynęła już tylko muzyka.

Fot. Michał Kość/Agencja Wschód

Zanim laureaci i zaproszeni goście spotkają się z publicznością na Koncercie Galowym Festiwalu jest taki niezwykły czas zarezerwowany przede wszystkim dla wykonawców, którzy wzięli udział w części konkursowej. Ogłoszenie wyników, które poprzedza oficjalną uroczystość to moment, kiedy królują prawdziwie żywe emocje. Chórzyści przeżywają wspólnie chwile radości wyrażanej okrzykami, cieszą się, niektórzy oczywiście są bardziej powściągliwi, ale jednak to bardzo emocjonujące spotkanie, które zawsze ma swoją oprawę. Tym razem wspólnie wykonania poprowadziła dyrygentka Chóru Akademickiego Uniwersytetu Warszawskiego, Irina Bogdanovich. Chóry dla odmiany zasiadają na widowni, co także ma swój głęboki sens przed Koncertem Galowym, a po zmaganiach konkursowych. Dyrektor Festiwalu, Mikołaj Buszko w towarzystwie Przewodniczącego Jury, prof. Romualda Twardowskiego, zapoznał uczestników z werdyktem. Zapraszamy do obejrzenia unikalnej galerii tych emocji, podziękowań, wzruszeń, które swoją kolejną odsłonę będą miały podczas zakończenia Festiwalu i Koncertu Galowego.