FESTIWAL 2018

Uroczystym otwarciem i Koncertem inauguracyjnym rozpoczął się XXXVII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka”. Jest to wydarzenie o charakterze globalnym, dlatego co roku biorą w nim udział najznamienitsze chóry z różnych krajów i kontynentów.

Mikołaj Buszko, pomysłodawca i dyrektor festiwalu, witając gości odczytał Adresy, które organizatorzy otrzymali z Kancelarii Prezydenta RP i od Marszałka Sejmu. Powiedział również, że konkursie tegorocznej edycji festiwalu, zaprezentuje się 30 chórów z jedenastu krajów, które wykonają około dwustu utworów z muzyką stworzoną przez blisko 100 kompozytorów z 15 krajów świata. Wskazał również, że po raz pierwszy festiwal będzie gościć artystów z Libanu i Wielkiej Brytanii. Na koniec swojego wystąpienia, życzył wszystkim zebranym najlepszych i niezapomnianych wrażeń.

 

 

W uroczystym otwarciu XXXVII edycji festiwalu „Hajnówka” wzięło udział wielu gości. Wśród nich byli m. in. Wojewoda Podlaski Bohdan Paszkowski, Stefan Krajewski – członek zarządu województwa podlaskiego i Rafał Rudnicki – wiceprezydent Białegostoku, Cezary Mielko – dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury i Edyta Mozyrska – dyrektor Departamentu Kultury Urzędu Miasta Białystok. Na uroczystości byli również obecni przedstawiciele duchowieństwa, media, laureaci poprzednich edycji, a także artyści, których będzie można usłyszeć w części konkursowej.

– Festiwal ma charakter wielonarodowy, wielowyznaniowy i wielokulturowy – podkreślał Stefan Krajewski. – Taki charakter ma również nasz wspaniały region. Dlatego warto nim się chwalić. A to wydarzenie, które właśnie inaugurujemy, zdecydowanie temu sprzyja.

Tuż po Stefanie Krajewskim głos zabrał Rafał Rudnicki.

– Festiwal jest wyjątkowy, ponieważ łączy dwie sfery – artystyczną i duchową – mówił wiceprezydent. – Z jednej strony jesteśmy świadkami wspaniałych przeżyć, jakie wywołuje muzyka, a z drugiej widzimy, jak bardzo uczestnicy konkursu miłują Boga. Uzyskanie takiego połączenia w dzisiejszych czasach nie jest łatwe, dlatego chciałbym podziękować osobom zaangażowanym w organizację festiwalu, za ich trud i całoroczną pracę.

Prezydent Rudnicki dokonał również symbolicznego otwarcia Festiwalu.

Zaraz po tym, prowadzący Koncert Mikołaj Buszko poinformował zebranych, że Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotr Gliński w uznaniu wieloletniej działalności artystycznej oraz propagowania muzyki cerkiewnej w Polsce i na świecie,  z okazji 75 urodzin uhonorował ks. Jerzego Szurbaka – dyrygenta i kierownika artystycznego Męskiego Zespołu Muzyki Cerkiewnej Złotym Medalem  „Gloria Artis”. Odznaczenia księdza Szurbaka dokonał Wojewoda Podlaski Bohdan Paszkowski.

– Jestem bardzo wdzięczny ministerstwu za przyznanie mi złotego medalu – mówił z uśmiechem ks. Jerzy Szurbak. – Otrzymałem go za 52 lata pracy chórmistrzowskiej i 41 lat prowadzenia zespołu muzyki cerkiewnej. Nagroda jest również wyrazem uznania dla wszystkich moich koleżanek i kolegów, z którymi miałem przyjemność współpracować. Uroczystość podczas której ją otrzymałem jest wyjątkowa, gdyż to festiwal śpiewanej modlitwy. To właśnie ona odrywa człowieka od zmartwień i sprawia, że unosi on swój umysł, duszę i serce do Boga, swego Stwórcy.

Po tych słowach, gratulacjach i burzy oklasków ze strony publiczności rozpoczął się Koncert Inauguracyjny „Duchowość Rzeczypospolitej w Muzyce Cerkiewnej”, który wykonał Akademicki Chór Kameralny „Chreszczatyk” z Kijowa – zwycięzca ubiegłorocznej edycji w kategorii chórów zawodowych.

 

–  Bardzo się cieszę, że ponownie możemy wystąpić na tej scenie – przyznaje Pawło Struć, dyrygent i kierownik artystyczny chóru. – Wspaniała publiczność, która ciepło nas przyjęła, świetna akustyka i piękne miasto sprawiają, że chętnie tu wracamy.

Chór rozpoczął koncert wchodząc na scenę z Troparionem „Christos Woskesie”, wykonanym w języku greckim, łacińskim i scs. Jako pierwsza zabrzmiała modlitwa ze słynnego Irmologionu supraskiego. Po tym utworze, prowadzący koncert poprosił publiczność o chwilę zadumy, poświęconą osobom duchownym i świeckim, których nie ma wśród nas, a  które żyją w naszych myślach. To także wielcy twórcy zostawili swój dorobek dla przyszłych pokoleń. To dzięki nim słuchamy i przeżywamy. Winniśmy im pamięć. Pamięć wieczną… Po tych słowach chór wykonał modlitwę „Wiecznaja pamiat”.

Chór przed zebraną w Operze i Filharmonii Podlaskiej przy ul. Podleśnej publicznością wykonał trzynaście kompozycji. Wśród nich były także m. in. utwory z muzyką kompozytorów polskich: K. Szymanowskiego, R. Rogowskiego, K. Pendereckiego,  a także Łesi Dyczko i Romualda Twardowskiego – członków tegorocznej komisji konkursowej.

Oprócz nich, w jury zasiadają Anatolij Kisielow, prof. Wioletta Miłkowska i ks. Jerzy Szurbak.

 

 

Uroczystość została rozpoczęta przepięknie wykonanym hymnem Korony „Gaude Mater”, śpiewanym po łacinie i po polsku, a zakończyła się Stichirą „Swiatym Ziemle Ruskoj”  uważaną przez wielu za hymn Wielkiego Księstwa Litewskiego. Później, prowadzący koncert Mikołaj Buszko, podziękował wszystkim osobom wspomagającym organizację Festiwalu. Do wyrazów wdzięczności dołączył się chór pod batutą Pawło Strucia i wykonał „Mnohaja lita”. Utwór ten wywołał wzruszenie i kilkuminutowe owacje na stojąco. W odpowiedzi na reakcję publiczności, chór ponownie wykonał utwór. Koncert inauguracyjny był wydarzeniem, które z pewnością zapisze się w pamięci wszystkich na nim obecnych.

XXXVII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka” jest objęty Honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, Prezydenta Miasta Białegostoku Tadeusza Truskolaskiego oraz Patronatem Artystycznym Krzysztofa Pendereckiego, a także Związku Kompozytorów Polskich.

 

Za nami pierwszy dzień przesłuchań XXXVII Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka”. Na scenie Opery i Filharmonii Podlaskiej przy ul. Podleśnej 2 zaprezentowało się dziesięć chórów w czterech kategoriach. Obecnych gości, a także wykonawców powitał Radosław Dąbrowski dziennikarz TVP Białystok i Radia Racja. Chwilę później rozpoczęła się część konkursowa.

– Chórem, który zaprezentuje się dziś jako pierwszy jest Chór Diecezji Grekokatolickiej z Koszyc na Słowacji – zapowiedział artystów Radosław Dąbrowski. – Powstał on z inicjatywy duchownych i składa się z chórzystów, których łączy miłość do Kościoła, bizantyjskiej duchowości i śpiewu

Nie był to debiut duchownych na białostockiej scenie – w roku 2016, czyli podczas XXXV MFMC „Hajnówka” zajęli oni zaszczytne trzecie miejsce. Chór składa się z siedmiu chórzystów, którym dyryguje ks. Daniel Porubec. Przed zgromadzonymi na widowni osobami, wykonał siedem  utworów: „Błażen muż, znamiennyj raspiew”, „Swietie tichyj”, „Spodobi Gospodi”, „Nynie otpuszczajeszi, kijewskij raspiew”,  „Dostojno jest”, „Triswiatoje”, „Błagosławi dusze moja, Gospoda”.

Jako drugi w tej samej kategorii  wystąpił „Mały Chór Bazylego Wielkiego” pod batutą Jaryny Czepihy – kierownika i wykładowcy Kijowskiego Instytutu Muzyki Narodowej, Akademii Muzycznej w Kijowie, a także kompozytora i organizatora konkursów muzycznych. Zespół działa przy Cerkwi św. Bazylego Wielkiego w Kijowie. Podczas pierwszego dnia konkursowych zmagań wykonał: „Agne Parfienie” – hymn do Matki Bożej, „W Tobi Boże switło” (w aranżacji Jaryny Czepihy), „Chieruwimskaja”, „Po swiatyj gori – Starowynny kant”, „Błażenni miłoserdny”. Na twarzach chórzystów malowała się cała gama emocji, jakie towarzyszyły im podczas konkursowego występu. Tym, a także wspaniałym występem urzekli publiczność i otrzymali od niej gromkie brawa.

– Festiwal to wspaniałe wydarzenie – mówiła Jaryna Czepiha. – Wystąpiliśmy na nim po raz pierwszy, ale nie ostatni. To bardzo ważne doświadczenie dla naszego chóru, tym bardziej, że jesteśmy młodą grupą, która cały czas się rozwija. Mamy nadzieję, że publiczności nasz występ się podobał.

 

Kolejnym chórem, który wziął udział w XXXVII Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka” był Żeński Chór „Christina Morfowa”. Chórzystki oraz ich dyrygent – Tania Niklewa-Władewa do Białegostoku przyjechały z Sofii (Bułgaria). Repertuar, który wykonują stanowią utwory z różnych epok i stylów – od chóralnych miniatur, poprzez formy oratoryjne aż po barok i współczesność. Chór reprezentował kategorię chórów amatorskich świeckich. Podczas Festiwalu wykonał siedem utworów: „Christos Wsokriesie”, „Gospodi pomiłuj”, „Jegda ot Wawiłona, Prestani gorce”, „Tiebie pojem”, „Bogorodice Diewo”, „Mironosicam”, „Isusowa Molitwa” i „Radujtiesia”.

– Ktoś kiedyś powiedział, że praca z samymi kobietami jest bardzo trudna. I miał rację – przyznała z uśmiechem Tania Niklewa-Władewa. – Każda z nich ma inny charakter, styl i temperament. Dlatego trzeba włożyć wiele wysiłku w to, aby osiągnąć jak najlepszy efekt, poza tym potrzebne są wzajemny szacunek i sympatia.

Tania Niklewa-Władewa dyryguje chórem od 1996 roku. Mimo wielu lat pracy, nie zamieniłaby jej na żadną inną.

 

– Największą radość czuję, gdy udaje się nam przejść przez wszystkie etapy opracowywania utworów i możemy zaprezentować je przed publicznością. Jest to długi proces, ponieważ najpierw poznajemy tekst, próbujemy zrozumieć przesłanie jakie ze sobą niesie i ustalić to, co chcemy za jego pośrednictwem przekazać słuchaczom. Następnie pracujemy nad dynamiką, tempem i innymi ważnymi elementami wykonania. Najpiękniejszy jest jednak moment, kiedy po zejściu ze sceny mamy poczucie, że zaprezentowałyśmy utwór tak jak tego pragnęłyśmy.

Jako czwarty swój kunszt zaprezentował Chór Chłopięco-Młodzieżowy Gimnazjum  – Koledżu przy Państwowej Białoruskiej Akademii Muzyki pod dyrekcją Pawła Szepielewa. W tym roku obchodził on pięćdziesięciolecie istnienia. Obecny skład chóru stanowią chłopcy i młodzi mężczyźni w wieku od 10 do 18 lat. Swoim występem otworzyli oni kategorię Chórów dziecięco-młodzieżowych.

– Pół roku pracowaliśmy nad doborem repertuaru, a później skupiliśmy się nad jego wykonaniem – wskazał Paweł Szpielew. – To dla nas zaszczyt wystąpić wśród tak wspaniałych chórów i przed tak znamienitym jury. Daliśmy z siebie maksimum, chociaż nie wszystko poszło do końca po naszej myśli.

Chórzyści na białostockiej scenie wykonali: „Otcze nasz”, „Ne rydaj mienie, Mati”, „Bogorodzice”, „Preswiataja Bogorodice”,  koncert polskiego kompozytora Konstantego Gorskiego „Zriaszcze mia biesgłasno” i pierwszą część koncertu nr 9 Dymitra Bortniańskiego.

Po chórze z Mińska wystąpił moskiewski Młodzieżowy Chór „Annino”, który również reprezentował kategorię Chórów dziecięco-młodzieżowych. Chór istnienie od 2006 roku. Jest laureatem krajowych i międzynarodowych konkursów. Jego dyrygentem jest Piotr Woronow – Zasłużony Działacz Sztuki Rosji, a także dyrygent  chóru „Siniaja ptica”. Młodzi artyści pod jego batutą wykonali sześć utworów: „Tiebie pojem”. „Osłabi, ostawi, prosti, Boże”, „Dostojno jest”, „W modlitwach  nieusypajuszczuju Bogorodicu”, „Sowiet prewiecznyj” i „Żertwa wieczerniaja”.

Piątym chórem, który od publiczności otrzymał gromkie brawa był Chłopięco-Młodzieżowy Chór Municypalnej Akademickiej Męskiej Kapeli Chóralnej im. Lwa Rewuckiego. Chórzyści oraz pani dyrygent, a zarazem założycielka chóru – Aida Zajcewa przyjechali z Kijowa. Chór istnieje od 1988 roku i jest laureatem wielu krajowych i międzynarodowych konkursów i festiwali. Dotychczas wydał pięć płyt i uczestniczył w realizacji wielu filmów. Obecnie śpiewa w nim ponad 100 chórzystów w wieku od 4 do 30 lat.

Następnym chórem, który został bardzo ciepło powitany przez publiczność był Chłopięco-Młodzieżowy Chór „Ażuoliukas”, który jest chóralną wizytówką Litwy. Utwory, które wyśpiewuje pod dyrekcją Linasa Balandisa, pochodzą z różnych epok – od Renesansu po muzykę współczesną. Chór podczas przesłuchania zaprezentował się w kategorii Chórów dziecięco-młodzieżowych i wykonał pięć utworów – „Carice moja Prebłagaja”, „Pomyszliaju dzień straszny”, „Bogorodice Diewo radujsia”, „Tiebie Boga chwalim” i „Bogorodice Diewo”.  Publiczność zachwyciła energia, z jaką zaprezentował się na scenie chór z Litwy.                                                              Chór tworzą ludzie młodzi, ambitni i pełni zapału do pracy. Dlatego bije od nich tyle pozytywnej energii – wskazał Linas Balandis. – Są w różnym wieku, a mimo to z łatwością się dogadują, ponieważ porozumiewają się językiem muzyki. A ona przecież jest w stanie pokonać każdą barierę.

Siódmym chórem, którego występ  mieli przyjemność wysłuchać miłośnicy muzyki cerkiewnej, był Żeński Chór Państwowego Krasnodarskiego Uniwersytetu Kultury pod batutą Jeleny Chawliny, adiunkt wydziału, laureatki wielu konkursów krajowych i międzynarodowych. Panie otrzymały gromkie brawa za przepiękne wykonanie pięciu utworów – „Dnieś wsiąka twar”, „ K Iwierskoj Ikonie Preswiatoj Bogorodicy”, „Priiditie ubłażim losifa”, „Riecze Gospod” i „Angieł wopijasze”.

Chór z Krasnodaru (Rosja) jest młody, ponieważ działa dopiero od dwóch lat. Mimo to, ma na swoim koncie nagrody zdobyte podczas wielu prestiżowych konkursów. W repertuarze, który wykonuje ma utwory różnych epok i stylów.  Podczas XXXVII edycji Festiwalu „Hajnówka”  zaprezentował się w kategorii Chórów uczelni muzycznych.

  Po tym występie na scenę wyszedł Koncertowy Chór Mińskiego Państwowego Koledżu Muzycznego im. M. Glinki. On także należy do kategorii Chórów uczelni muzycznych. Chórzyści pod dyrekcją Aleksieja Snitko wykonali następujące utwory: „Dostojno jest”, „K Bogorodice prileżno”, białoruskiego kompozytora Mikoły Kulikowicza „Ciełam zasnuwszy”, „Nienaczajemaja żitija radi” z cyklu Supraskiej Madonnie, „Wo Carstwii Twojem”, „Chwalitie Gospoda s niebies”. Chór istnieje od 1928 roku. Wykonywany przez niego repertuar obejmuje średniowieczne monodie, jak i utwory kompozytorów XXI wieku. Szczególnie ważne miejsce w jego twórczości zajmują opracowania białoruskich pieśni ludowych i autorskie wykonania rodzimych kompozytorów. Konkursowa prezentacja chóru została znakomicie przyjęta przez zachwyconą publiczność.

Ostatnim chórem, który zaprezentował się podczas pierwszego dnia przesłuchań, był Chór Odesskiej Narodowej Akademii Muzyki im. Antoniny Nieżdanowej. Jego chórmistrzem i dyrygentem jest Galina Szpak – absolwentka i docent Odeskiego Konserwatorium, dyrygentka znaczących chórów świeckich i cerkiewnych,  jurorka konkursów, a także autorka artykułów aranżacji i przekładów. Chór na scenie przy ul. Podleśnej wykonał pięć kompozycji – „Ti moja kripkost’ Gospodi”, „K Bogorodice prileżno”, „Otcze nasz”, „Swiat, Swiat, Swiat Gospod Sawaof” i „Błagosłowi, dusze moja Gospoda”. Publiczność pożegnała chór burzą oklasków.

 – Dzisiejszy koncert był pełen emocji – powiedział ks. Jerzy Szurbak, członek jury. – Ogromne wrażenie zrobił na mnie Chór Chłopięco-Młodzieżowy Gimnazjum-Koledżu przy Państwowej Białoruskiej Akademii Muzyki. Śpiewali bardzo ambitny repertuar. Pięknie wykonali utwór „Nie rydaj mienie, Mati”. Znakomicie zaprezentował się również chór z Litwy. Bardzo ładnie zaśpiewali utwory Aleksandra Archangielskiego i Dymitra Bortniańskiego. W kategorii Chórów uczelni muzycznych, gwiazdą wieczoru był dla mnie chór z Krasnodaru, pod batutą Jeleny Chawaliny, która wspaniale dyrygowała. Pięknie wykonały utwór Stiepana Diegtiarewa „Dnieś wsiąka twar”. Pozytywne wrażenie wywarł na mnie również Chór Odesskiej Narodowej Akademii Muzyki im. Antoniny Wasiliewny Nieżdanowej, który pięknie się prezentował i tak samo śpiewał. Ogromnie cieszy mnie fakt, że na scenie przy ul. Podleśnej pojawia się coraz więcej młodych wykonawców. To napawa radością, dumą, a także nadzieją na to, że ci ludzie nie pozwolą by muzyka cerkiewna przestała rozbrzmiewać na świecie.

– Występy dane dzisiejszego dnia bardzo mnie poruszyły – mówiła pani Lidia, która na przesłuchania przyszła razem z mężem. – Najbardziej podobał mi się repertuar zaprezentowany przez chór z Krasnodaru i Odessy.

Późnym wieczorem zakończył się drugi dzień przesłuchań, odbywających się w ramach XXXVII Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej. Na scenie przy ul. Podleśnej zaprezentowało się dziesięć chórów.

– Wrażenia z dzisiejszego dnia są lepsze niż z poprzedniego – stwierdził prof. Romuald Twardowski, przewodniczący jury. – Chóry przedstawiły ciekawszy repertuar. Poza tym, utwory były dobrze skontrastowane. Po raz pierwszy pojawiło się nazwisko Aleksandra Zakrewskiego, którego utwór znakomicie wykonał Akademicki Chór Municypalnego Autonomicznego Ośrodka Kultury z Rosji. Pozostałe chóry również prezentowały wysoki poziom. Zaskoczył mnie zespół z Warszawy, ponieważ brzmiał bardzo wysublimowanie.

Prowadzący przesłuchania Radosław Dąbrowski, jako pierwszy na scenę zaprosił Zespół Cerkwi p. w. Iwierskiej Ikony Matki Bożej z miasta Homel na Białorusi. Istnieje on od 2002 roku. Dyrygują nim Lili Syczewa i Natalia Kozłowska. Razem występują podczas festiwali międzynarodowych, wielkanocnych oraz bożonarodzeniowych, a także duchowo-edukacyjnych wystawach i jarmarkach. Podczas XXXVII MFMC „Hajnówka” zespół zaprezentował się w kategorii  chórów parafialnych. Dyrygowała Natalia Kozłowska. Przed zebraną publicznością wykonał siedem utworów: „Ojciec – Otcze nasz”, „Ot junosti mojeja” Pawła Czesnkowa, której partię solową wykonał Andriej Gawrilienko, Kondak Ikonie Matki Bożej Iwierskiej „Aszcze i w morie”, „Wielikoje Sławosłowije”, „O, Wsiepietaja Mati” – Kondak Akafista Pokrowi Bogorodicy, „So wsiakoju skorbiju”, i „Wo Carstwii Twojem”. Za swój występ otrzymali od publiczności gromkie brawa, które przez dłuższy czas nie miały końca.

Jako drugi swój konkursowy repertuar wykonał Zespół Chóralny Prawosławnej Smoleńskiej Uczelni. Stanowią go studenci wydziału i pani dyrygent – Ihumenia Jelizawieta. Wśród pieśni, które wykonują są utwory liturgiczne, koncerty muzyki cerkiewnej, harmonizacje znamiennego  i innych raspiewów, a także muzyka świecka. Zespół jest laureatem krajowych i międzynarodowych festiwali – w Rosji, Białorusi i Bułgarii. Podczas drugiego dnia przesłuchań zaprezentował się w kategorii Chórów parafialnych i wykonał sześć utworów: „Wsopojtie, ludije” Dymitra Bortniańskiego, „Jedinorodnyj Synie”, „Wołchwy piersidskije”, „Płlotiju usnów” Arcybiskupa Jonafana, „Nie imamy inyja pomoszczi” i „Dostojno jest’”.

Kolejnym chórem z tej samej kategorii był Arcybiskupi Chór Katedralnego Soboru Zaśnięcia N. M. P z Włodzimierza w Rosji. W tym roku obchodzi on dwudziestolecie swojego istnienia. Przez ten cały czas jego dyrygentką jest Tatiana Oganjan, będąca zarazem jego założycielką. Chórmistrzyni jest także pedagogiem, wokalistką i skrzypaczką odznaczoną Orderem Świętej Równej Apostołom Wielkiej Księżnej Olgi. Chór przez nią prowadzony jest laureatem wielu krajowych i międzynarodowych festiwali muzyki cerkiewnej. Wydał dotychczas dwie płyty z muzyką cerkiewną. Przed publicznością zgromadzoną w Operze i Filharmonii Podlaskiej przy ul. Podleśnej wykonał siedem utworów: „Topar Sw. Kniaziu Władimiru”, „Jedinorodnyj Synie” i „Wnuszi Boże, modlitwu moju” Aleksandra Greczaninowa, „Pod Twoju miłost”, koncert „Wozniesu Tia, Boże mój” i „Nynie otpuszczajeszi”. Ostatnią pieśnią, po której chór otrzymał ogromne brawa, była „Dostojno jest’” Wiktora Bargari.

Czwartym chórem, który wziął udział w konkursowych zmaganiach był Młodzieżowy Chór chłopięco-młodzieżowej Szkoły Chóralnej pod batutą ks. Wadima Machnowskiego. Artyści do Białegostoku przyjechali z Konakowa w Rosji. Reprezentowali kategorię Chórów uczelni muzycznych. Zaprezentowali w sumie pięć utworów: „Błagosłowi dusze moja, Gospoda”, „Angieł wopijasze” Anatolija Kisielowa, „Srichira Russkim Swiatym” Siergieja Trubaczowa, „Zastupnice usierdnaja” i „Chwali, dusze moja, Gospoda” Natalii Machnowskiej. W chórze śpiewają chłopcy w wieku od 13 do 18 lat. Dyrygujący nimi ks. Machnowski został uhonorowany tytułem Zasłużonego pracownika wychowania Federacji Rosyjskiej. Chór po wykonaniu ostatniej pieśni, otrzymał od publiczności intensywne brawa. Trwały one nawet po jego wyjściu z sali!

Tuż po chórze z Konakowa, przed publicznością wystąpił Chór „Ave Musica” Chrześcijańskiego Uniwersytetu Humanitarno – Ekumenicznego. Jego dyrygentem od jedenastu lat, czyli od początku istnienia, jest Siergiej Sawienko – chórmistrz, nauczyciel, zwycięzca ukraińskich i międzynarodowych konkursów. Chór koncertował w Macedonii, na Łotwie i Litwie, w Polsce i Rumunii. W 2014 roku nagrał swoją pierwszą płytę. Do jego repertuaru należy rosyjska i zagraniczna klasyka, adaptacje pieśni ludowych oraz muzyka współczesna. Podczas konkursu zaprezentował pięć utworów: Koncert I Gawriła Muziczesku, „Błagosławi dusze moja, Gospoda”, „Sowiet prewiecznyj”, w którym partię solową wykonała Świetłana Proba, „Otcze nasz” Łesi Dyczko i „Swiatyj Boże” Kiryła Stecenki. Występ chóru z Odessy również nie przeszedł bez echa. Publiczność odebrała go bardzo pozytywnie i doceniła brawami.

– Festiwal wywarł na mnie bardzo dobre wrażenie – powiedział Siergiej Sawienko. – Udział w nim to dla nas ogromne przeżycie, gdyż jest to bardzo ważne i prestiżowe wydarzenie. Już same zakwalifikowanie się do niego było sukcesem. Dlatego, aby dać z siebie wszystko, intensywnie przygotowywaliśmy się przez ponad pół roku.

Jako szósty na scenie pojawił się Zespół Muzyki Cerkiewnej „Kliros”. Reprezentował on kategorię Chórów amatorskich świeckich. Jego kierownikiem artystycznym jest dr Jan Połowianiuk, wykładowca dyrygentury na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. W repertuarze zespołu, który wystąpił w kategorii Chórów amatorskich świeckich, znajduje się głównie klasyka muzyki cerkiewnej.

– Razem z kilkoma chórzystami nie po raz pierwszy bierzemy udział w Festiwalu – wskazał  Jan Połowianiuk. – Przyjeżdżaliśmy tutaj z moim drugim chórem „Bel Canto”. Jednak dzisiaj po raz pierwszy jesteśmy jako zespół kameralny. Gratuluję organizatorom tego, że udało im się ściągnąć do Białegostoku tyle znakomitych zespołów. Tegoroczną edycję mogę określić jako zlot mocarzy, dlatego bardzo współczuję jurorom, którzy będą musieli wyłonić zwycięzców.

Podczas XXXVII MFMC zespół zaprezentował następujące utwory: „Dostojno jest” i I cz. koncertu nr 15 „Priiditie wospoim ludije” Dymitra Bortniańskiego, „Wnuszi Boże molitwu moju” i „Błażeni jaże izbrał” z Liturgii czernobylskiej. Ostatnią pieśnią, którą wykonał przed publicznością zgromadzoną w Białymstoku, była „Woskresienije Christowo”. Po niej chórzyści otrzymali ogromne brawa.

Kolejnym chórem, który wziął udział w części konkursowej Festiwalu „Hajnówka” był Chór „Stars” Gwardii Narodowej Republiki Łotwy pod batutą Arija Szkepasta. Tworzą go najlepsi śpiewacy amatorskich i profesjonalnych chórów Łotwy. Misją chóru jest dbanie o duchowy i kulturowy stan swoich rodaków. Istnieje on zaledwie od sześciu lat, a już ma na swoim koncie sukcesy w kraju i poza jego granicami. Na deskach Opery i Filharmonii Podlaskiej, wykonał pięć utworów: „Christos Woskriesie”, „Hymn do Matki Bożej” Johna Tavenera, „Priiditie, wozradujemsia Gospodiewi” i IV cz. koncertu Alfreda Sznitke.

– Głównym nurtem naszej twórczości jest muzyka katolicka i luterańska – powiedział Arij Szkepast. – Nieco mniej uwagi poświęcamy muzyce cerkiewnej. Mimo to, udało nam się dostać do konkursu i jesteśmy z tego powodu bardzo szczęśliwi.

Podczas drugiego dnia przesłuchań, na scenie wystąpił Akademicki Chór „Biełaja Wieża” Państwowej Politechniki Brzeskiej pod dyrekcją Iriny Angoluk. Został on założony w 2012 roku. Ma na swoim koncie nagrody i wyróżnienia zdobyte podczas konkursów i festiwali w Białorusi, Polsce i Francji. Za swoje sukcesy i popularyzację tradycji narodowych, Ministerstwo Kultury Białorusi, nadało chórowi tytuł „Ludowy”. Przed widownią zgromadzoną przy ul. Podleśnej, chór zaprezentował siedem utworów: „Kyrie elejson”, „Błagosłowi dusze moja, Gospoda” Iwana Flegmienko, „Ot junosti mojeja” Jeleny Junek, „Bogorodice Diewo z Wsienocznogo bdienija”, „Swietie tichij”, „Woskriesienije Christowo widiewsze”. Ostatnią pieśnią, jaka znalazła się w jego repertuarze była „Wo Carstwii Twojem”.  Zespół zaprezentował się w kategorii Chórów amatorskich świeckich.

– Kiedy dowiedzieliśmy się, że weźmiemy udział w konkursie, nie mogliśmy powstrzymać wzruszenia  – mówiła Irina Angoluk. – Dzięki temu, że tu jesteśmy, możemy zobaczyć ludzi, dla których również ważna jest muzyka cerkiewna, a także spróbować swoich sił.

Dziewiątym chórem, biorącym udział w XXXVII Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Cerkiewnej był Akademicki Chór Municypalnego Autonomicznego Ośrodka Kultury. Chórzyści oraz ich dyrygent – Jurij Nikiforow, przyjechali z miejscowości Wielikij Nowgorod w Rosji i zaprezentowali się w kategorii Chóry amatorskie świeckie. Ich repertuar obejmuje muzykę sakralną i klasyczną, opracowania pieśni ludowych, utwory rosyjskich i zagranicznych kompozytorów, również współczesnych. Podczas przesłuchania chór wykonał sześć utworów: „Christos Woskriesie” Aleksandra Zakrewskiego, „Bogorodice Diewo, radujsa”, „Szestopsalmije”, „Sławwa…Jedinorodnyj…”, „Polijelej. Chwalitie Imia Gospodnie” i „Alliłuja” Romualda Twardowskiego.

Chórem, który wystąpił na końcu, był Warszawski Chór Międzyuczelniany. Istnieje on od 1964 roku przy Kościele Akademickim św. Anny. Śpiewają w nim studenci oraz absolwenci stołecznych uczelni, a od trzech lat dyryguje nimi Borys Somerschaf – kompozytor, wokalista i aranżer. Repertuar chóru stanowią utwory sakralne i świeckie różnych stylów i epok. Występował on na największych światowych festiwalach muzycznych, współpracował z krajowymi filharmoniami, teatrami muzycznymi i musicalowymi oraz orkiestrami. Przed miłośnikami muzyki cerkiewnej wykonał pięć utworów: „Bogorodice Diewo”, „Tiebie pojem”, w którym partię solową wykonała Monika Sokołowska, „Cheruwimskaja” i koncert „Torżestwujtie dnies’” Dymitra Bortniańskiego. Utworem kończącym występ Warszawskiego Chóru Międzyuczelnianego, a zarazem zamykającym drugi dzień konkursowych przesłuchań, był „W modlitwach nieusypajuszczuju Bogorodicu”. Tuż po wybrzmieniu ostatnich dźwięków, publiczność nagrodziła artystów gromkimi brawami.

Zakończyły się przesłuchania XXXVII Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka”. Niezapomnianych wrażeń  publiczności dostarczyło dziesięć, wspaniale śpiewających chórów.

Po raz pierwszy na festiwalowej scenie wystąpił Koptyjski Chór „St. Kyrel” z Wielkiej Brytanii  pod dyrekcją Michaela Heneina. Chór jest częścią organizacji charytatywnej, której celem jest wspieranie startu zawodowego koptyjskich uczniów i studentów w Egipcie. Jego pierwszy koncert odbył się właśnie w tym państwie, w 2000 roku. Kolejne miały miejsce w Londynie, Paryżu,  Szwecji, Mediolanie. Przed publicznością zgromadzoną w gmachu budynku Opery i Filharmonii Podlaskiej przy ul. Podleśnej, artyści zaprezentowali się w kategorii chórów parafialnych i wykonali utwory skomponowane przez swojego dyrygenta: „Wielbimy Boga Światłości (w j. koptyjskim), „Niewidzialny Bóg” (w j. angielskim), „Twoja jest siła, chwała i majestat (w j. koptyjskim), „O Jednorodzony Synie” (w. j. greckim i angielskim), „Golgota” (w j. koptyjskim), „Kto ma uszy, niech słucha, co rzecze Duch Święty” (w j. koptyjskim) i „Syn Boży przyszedł na świat (w j. angielskim i francuskim).  Ostatnią pieśnią, którą wykonał chór, była „Alleluja”. Tuż po jej zakończeniu, otrzymał od publiczności gromkie brawa.

– Jestem zachwycony pięknem kraju, cerkwi, które miałem przyjemność obejrzeć i otwartych, wspaniałych, uduchowionych ludzi – powiedział Michael Henein. – Cieszę się, że mogliśmy wziąć udział w festiwalu i mam nadzieję, że nie był to ostatni raz.

Jako drugi, w tej samej kategorii, zaprezentował się Żeński Chór Sankt Petersburskiej Metropolii z Rosji. Tworzą go miłośniczki śpiewu chóralnego, a dyryguje nimi Igor Matiuchow – Zasłużony Działacz Kultury Białorusi, dyrektor artystyczny Światowego Konkursu Chóralnego dzieci i młodzieży w St. Petersburgu. Chór jest laureatem wielu międzynarodowych festiwali w Rosji, Estonii i Białorusi. Podczas przesłuchań konkursowych wykonał siedem utworów: „Dostojno jest’”, „Pod Twoju miłost”,  „Angieł wopijasze”, Siergieja Trubaczowa, „Zastupnice usierdnaja”, „Bogorodice Diewo, radujsia”, „Starannoje Rożdżestwo widiewsze” Gierorgija Swiridowa oraz „Alleluja” Romualda Twardowskiego. Panie swoim występem tak zachwyciły publiczność, że ta nagrodziła je burzą oklasków.

W kategorię amatorskich chórów świeckich, podczas ostatniego dnia przesłuchań otworzył Męski Zespół Wokalny „Kairos” z Lublina. Jego założycielem i dyrygentem jest Borys Somerschaf. Chór wykonuje muzykę kościołów Wschodu, dawne śpiewy liturgiczne i ludowe Armenii, Gruzji, Grecji, utwory polskie i hebrajskie, a także pieśni Europy Zachodniej i negro spirituals. Podczas swojej działalności wydał trzy płyty CD: z muzyką Nikodemowicza, Grudzińskiego i Parta, ze swoimi najciekawszymi utworami, a także  z ormiańskimi i gruzińskimi śpiewami cerkiewnymi.

Podczas Festiwalu „Hajnówka”, chór wykonał sześć utworów: „Otcze nasz”  Nikołaja Kiedorowa, melodię z Kijewo-Pieczerskiej Ławy – „Błażen muż”, „Tiebie pojem”, „Żeny mironosicy” Pawła Łukaszewskigo, „Wieczeri Twojeja tajnyja” oraz pieśń „Gandatldi Ahalo lerusaalimo”. Swoim występem wzruszył i zachwycił widzów. Dlatego został nagrodzony mnóstwem oklasków.

Czwartym chórem, który wystąpił na scenie przy ul. Podleśnej, był Kameralny Chór „Swietocz” z Mińska na Białorusi. Jego dyrygentem jest Andriej Kuncewicz. Razem ze swoim zespołem, który stanowią miłośnicy śpiewu chóralnego w różnym wieku, wykonuje utwory białoruskich, rosyjskich, polskich, europejskich, a także latynoamerykańskich kompozytorów oraz opracowania pieśni ludowych różnych krajów. Podczas przesłuchań chór wykonał: „Błażen muż”, „Swietie tichij”, „Otcze nasz” Aleksieja Lachowicza, „K Tiebie, Władyko” Romualda Twardowskiego, „Stichira samogłasa Czudotwornoj ikonie Preswiatoj Bogorodicy Kołożskoj” oraz „Molitwę Angiełu Chranitielu”. „Swietocz” zaprezentował się w kategorii Chórów amatorskich świeckich. Schodził ze sceny w towarzystwie gromkich braw.

W kategorii Chórów amatorskich świeckich. Zaprezentował się także Chór „Ars Cantandi”  Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Dyryguje nim Anna Grabowska-Borys. W jego repertuarze znajdują się utwory świeckie i religijne różnych epok i gatunków muzycznych, kompozytorów polskich i zagranicznych. Chór koncertował w Grecji, Republice Czeskiej, Macedonii, Włoszech, Niemczech, Hiszpanii, Rumunii, Białorusi i na Ukrainie. Publiczność zgromadzona w sali Opery i Filharmonii Podlaskiej przy ul. Podleśnej, usłyszała w jego wykonaniu sześć utworów: „Jedinorodnyj Synie” Nikołaja Dileckiego, „Błażen muż”, w którym partię solową wykonał Jerzy Butryn, „Chwalitie Imia Gospodnie” i „Bogorodice Diewo” Alfreda Sznitke. Ostatnią wykonaną pieśnią była „Wsiakoje dychanie” Romualda Twardowskiego. Po jej ostatnich dźwiękach, rozległy się ogromne brawa!

– Zawsze marzyłam o tym, żeby przyjechać ze swoim zespołem na ten festiwal – wskazała Anna Grabowska – Borys. – W tym roku nareszcie się to udało. Dla takiego zespołu jak mój, muzyka cerkiewna jest przepięknym repertuarem, a zarazem bardzo trudnym. W związku z tym, udźwignięcie go wokalnie i kondycyjnie było ogromnym wyzwaniem. Cieszymy się jednak, że udało się mu podołać.

Szóstym zespołem, który wziął udział w Festiwalu „Hajnówka” był Męski Kameralny Zespół Śpiewu Cerkiewnego „Partes” z Poznania. Jego założycielem i kierownikiem artystycznym jest Michał Łaszewicz, pochodzący z Białegostoku wokalista, chórmistrz, aranżer i kompozytor. W repertuarze zespołu znajdują się monodie, anonimowa wczesna polifonia słowiańska oraz rzadko wykonywane utwory wielkich kompozytorów. Podczas ostatniego dnia festiwalowych przesłuchań wyśpiewał: „Błażen muż” – Śpiew Kijowsko-Pieczerskiejj Ławry, „Pomyszlaju dień strasznyj” – partię solową w tym utworze wykonał Łukasz Kocur, „Wieliczajem Tia, Żywodawcze Christie”, „Da isprawitsia  modlitwa moja” – z solowym występem Mateusza Draba, „Swietie tichij” – znamiennyj raspiew i „Priiditie ubłażym Josifa”. Zespół za swój występ, w kategorii Chórów profesjonalnych, otrzymał oklaski trwające aż do jego zejścia ze sceny.

Po raz pierwszy podczas na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Cerkiewnej wystąpił zespół z Libanu, a dokładnie z Bejrutu. Prawosławny Chór „Theotokos” istnieje od 2015 roku. Jego założycielem i dyrygentem jest Ramzi Saad. W trakcie przesłuchań zaprezentował się w kategorii Chórów profesjonalnych i wykonał bizantyjskie echa liturgiczne w języku arabskim i greckim, skomponowane przez bizantyjskich antiocheńskich kompozytorów. Przed publicznością zgromadzoną  w Białymstoku wykonał nastepujące utwory: „Raduj się, Betanio” Metropolity Atanazylego, IV Eothina Doksastikonu, „Wielka Doksologia”, „Godne jest”,  Oda 9 z I Kanonu Zesłania Ducha Świętego i „Kratima” św. Jana Koukouzelisa. Chór został bardzo pozytywnie odebrany przez publiczność. Świadczyły o tym intensywne oklaski, jakie otrzymał po zakończeniu występu.

– Jesteśmy bardzo zadowoleni z naszej pierwszej wizyty w Polsce – stwierdził Ramzi Saad. – Spędziliśmy tu wiele wspaniałych chwil. Występ podczas Festiwalu Muzyki Cerkiewnej był dla nas błogosławieństwem, radością i zaszczytem. Wykonaliśmy podczas niego bizantyjskie utwory liturgiczne, które są nam szczególnie bliskie.

Po chórze z Libanu, na scenę wszedł Kameralny Chór „Sofia” z Ukrainy. Jego dyrygentem jest Aleksiej Szamrickij, absolwent Narodowej Akademii Muzycznej Ukrainy. W  repertuarze chóru znajdują się monety, madrygały Renesansu, utwory serbskie i ukraińskie, a także kantaty i dzieła oratoryjne, operowe oraz rodzime pieśni ludowe. Nie był to jego pierwszy występ podczas MFMC „Hajnówka”  – w roku 2015 zajął w nim zaszczytne pierwsze miejsce. Podczas tegorocznej edycji chór zaprezentował się w kategorii Chórów profesjonalnych i wykonał pięć utworów: „Wsi jazycy wospieszczite rukamy” Maksyma Bierezowskiego, „Trzy Święte Hymny” Alfreda Sznitke, „Triswiatoje”, „W mire swiatie” Anatolija Kisielowa i „Chwalite Gospoda” Łesi Dyczko. Artyści z Kijowa zeszli ze sceny w towarzystwie gromkich braw od poruszonej publiczności.

– Jesteśmy zadowoleni z naszego występu na Festiwalu – powiedział Aleksiej Szamrickij. – Czujemy się tutaj jak w domu, ponieważ raz byliśmy uczestnikami konkursu, a w kolejnym roku, dzięki temu że wygralimy, mielimy zaszczyt go inaugurować. Każdemu chórowi, który spotykamy na swojej drodze mówimy, że koniecznie muszą wziąć w nim udział, ponieważ żaden inny festiwal nie ma tak wspaniałej atmosfery. Mam nadzieję, że będzie się on odbywał jeszcze przez wiele lat.

Jako przedostatni w przesłuchaniach festiwalowych zaprezentował się Kłajpedzki Chór „Aukuras” pod batutą Alfonsasa Lidziunasa. Tworzą go studenci, profesorowie i pracownicy kultury. Podczas występów wykonują utwory pochodzące z różnych epok i stylów, zarówno muzyki sakralnej, jak i światowej. „Aukuras” wykonał dotychczas setki koncertów na prawie wszystkich kontynentach. W tegorocznej edycji Festiwalu „Hajnówka” wystąpił w kategorii Chórów profesjonalnych i zaprezentował pięć utworów, które zdecydowanie przypadły publiczności do gustu. Wśród nich były: „Angieł wopijasze” Modesta Musogorskiego, „Da ispołniatsia usta nasza”, „Błażeni”, „Psałom” Mirosława Skornika i „Sława Gospodu”.

Państwowy Chór Naddniestrzański z Tyraspolu w Mołodawi, swoim występem zakończył część konkursową XXXVII Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka”. Założycielką i dyrygentką chóru jest Tatiana Twierdochlieb. Repertuar, który wspólnie prezentują obejmuje blisko 500 utworów  kompozytorów różnych epok, gatunków i stylów. Współpracują również z Państwową Orkiestrą Symfoniczną. Chór  z Tyraspolu jest laureatem MFMC „Hajnówka 2013”. Przed widownią obecną na przesłuchaniach wykonał  sześć utworów: „Priditie, pokłonimsia”, „Nieodpuszczajeszi” Romualda Twardowskiego, „Swietie tiichij”, „Błażen muż” Siergieja Rachmaninowa i „Alliłuja” Mikołaja  Skornika. Utworem „W niedielu miasopustnuju na utrenii”, w którym partię solową wykonała Ludmiła Gratowa, zakończył się występ mołdawskich artystów, a także ostatni dzień przesłuchań festiwalowych.

 

 – Jak aniołowie zlecieli się do Białegostoku na że tegoroczny Festiwal Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka” artyści z różnych stron świata  – powiedział ks. Jerzy Szurbak, juror festiwalu. – Śpiewali i wychwalali Boga w różnych językach. Dzisiejsze przesłuchania rozpoczął chór z Wielkiej Brytanii, którego członkowie są pochodzenia koptyjskiego. Wykonał on monodie skomponowane  przez swojego dyrygenta – Michaela Heinena. Cześć pieśni zaśpiewał w języku koptyjskim, dzięki czemu mogliśmy się poczuć jak na Bliskim Wschodzie w początkach Chrześcijaństwa. Później dość ładnie zaprezentował się Żeński Chór Sankt Setersburskiej Metropolii. Ciekawy występ dał zespół „Kairos”, którym dyryguje Borys Somerschaf. Rewelacyjnie wykonali utwór gruziński z XIII w. „Ganatldi  Ahalo lerusalimo”, czyli Świeć, Nowa Jerozolimo. Następnie wystąpił Kameralny Chór „Swietocz” z Białorusi, którym bez partytury dyrygował Andrierj Kuncewicz. Pięknie zaśpiewał „Otcze nasz” Aleksieja Lachowicza i „K Tiebie, Władyko”, Romualda Twardowskiego. Kolejnym chórem był „Ars Cantandi” z Wrocławia. Składał się on z 25 pań i 16 panów. Moim zdaniem genialnie wykonał utwór Iriny Denisowej „Cheruwimskaja Pieśń”. Z wielką ikrą, na koniec występu, artyści zaprezentowali utwór Romualda Twardowskiego, „Wsiakoje dychanije”. Podczas ostatniego dnia przesłuchań, jako oktet zaprezentował się Męski Kameralny Zespół Śpiewu Cerkiewnego „Partes”. Na szczególną uwagę zasłużył utwór „Pomyszlaju dień straszny”, w którym partię solową wykonał Łukasz Kocur. Równie pięknie wyszła im pieśń „Da isptawwitsia molitwa moja”. Kolosalne wrażenie zrobił na mnie chór „Theotokos” z Libanu. Śpiewali bardzo precyzyjnie. Płynnie przechodzili z jednego języka na drugi, co przecież nie jest łatwe. Piękny program zaprezentował także ukraiński chór „Sofia”. Świetnie wykonał utwory Maksyma Bierezowskiego i Anatolija Kisielowa. Mniej podobały mi się „Trzy Święte Hymny”. Chór „Aukuras” też pokazał bardzo dobry repertuar, mimo że niektóre wykonane przez niego utwory nie powinny pojawić się na festiwalu muzyki cerkiewnej, gdyż ich kompozytorzy zmienili teksty modlitw. Jako ostatni na festiwalu wystąpił chór z Mołdawii. Bardzo ładnie zaśpiewał  utwory „Priiditie, pokłonimsia” i „Swietie tichij” z kwartetem solistów.

 

PROTOKÓŁ

Posiedzenia Jury XXXVII Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej – „Hajnówka 2018”

odbywającego się w dniach 16 – 20.05.2018 r. w Białymstoku

 

Jury w składzie:

1. prof. Romuald Twardowski – przewodniczący
2. prof. Łesia Dyczko
3. Anatolij Kisielow
4. prof. dr hab. Wioletta Miłkowska
5. ks. Jerzy Szurbak

po przesłuchaniu 30 chórów zgłoszonych do konkursu, przyznało następujące nagrody i miejsca:

 

Kategoria chórów parafialnych

Dwa III miejsca ex aequo przyznano:

• Zespołowi Chóralnemu Prawosławnej Smoleńskiej Uczelni ze Smoleńska (Rosja) pod dyr. Ihumenii Jelizawiety
• Męskiemu Chórowi Diecezji w Koszycach (Słowacja) pod dyr. Daniela Porubeca

 

Dwa II miejsca ex aequo przyznano:

• Żeńskiemu Chórowi Sankt Petersburskiej Metropolii z Sankt Petersburga (Rosja) pod dyr. Igora Matiuchowa
• Zespołowi Cerkwi p.w. Iwierskiej Ikony Matki Bożej z Homla (Białoruś) pod dyr. Natalii Kozłowskiej i Lili Syczewej

 

I miejsce  przyznano:

• Arcybiskupiemu Chórowi Katedralnego Soboru Zaśnięcia N.M.P. z Włodzimierza (Rosja) pod dyr. Tatiany Oganjan

 

Wyróżnienie specjalne przyznano:

• Koptyjskiemu Chórowi „St. Kyrel” z Londynu (Wielka Brytania) pod dyr. Michaela Heneina

Za kultywowanie i propagowanie wspaniałych tradycji śpiewu Kościoła Koptyjskiego w Europie

 

Kategoria chórów amatorskich świeckich

Dwa III miejsca ex aequo przyznano:

• Akademickiemu Chórowi „Biełaja Wieża” Państwowej Politechniki Brzeskiej z Brześcia (Białoruś) pod dyr. Iriny Angoluk
• Warszawskiemu Chórowi Międzyuczelnianemu z Warszawy (Polska) pod dyr. Borysa Somerschafa

 

Dwa II miejsca ex aequo przyznano:

• Chórowi „Stars” Gwardii Narodowej Republiki Łotwy z Rygi (Łotwa) pod dyr. Arija Szkepasta
• Chórowi „Ars Cantandi” Uniwersytetu Ekonomicznego z Wrocławia (Polska) pod dyr. Anny Grabowskiej-Borys

 

I miejsce przyznano:

• Akademickiemu Chórowi Municypalnego Autonomicznego Ośrodka Kultury z Wielkiego Nowgorodu (Rosja) pod dyr. Jurija Nikiforowa

 

Kategoria chórów dziecięco – młodzieżowych

III miejsce przyznano:

• Młodzieżowemu Chórowi „Annino” z Moskwy (Rosja) pod dyr. Piotra Woronowa

 

II miejsce przyznano:

• Chórowi Chłopięco-Młodzieżowemu Gimnazjum – Koledżu przy Państwowej Białoruskiej Akademii Muzyki z Mińska (Białoruś) pod dyr. Pawła Szepielewa

 

Dwa I miejsca ex aequo przyznano:

• Chłopięco – Młodzieżowemu Chórowi „Ąžuoliukas” z Wilna (Litwa) pod dyr. Linasa Balandisa
• Chłopięco-Młodzieżowemu Chórowi Municypalnej Akademickiej Kapeli Chóralnej im. L. Rewuckiego z Kijowa (Ukraina) pod dyr. Aidy Zajcewej

 

Kategoria chórów uczelni muzycznych

III miejsce przyznano:

• Młodzieżowemu Chórowi chłopięco-młodzieżowej Szkoły Chóralnej z Konakowa (Rosja) pod dyr. ks. Wadima Machnowskiego

 

Dwa II miejsca ex aequo przyznano:

• Koncertowemu Chórowi Mińskiego Państwowego Koledżu Muzycznego im. M. Glinki z Mińska (Białoruś) pod dyr. Aleksieja Snitko
• Żeńskiemu Chórowi Państwowego Krasnodarskiego Uniwersytetu Kultury z Krasnodaru (Rosja) pod dyr. Jeleny Chawliny

 

I miejsce przyznano:

• Chórowi Odesskiej Narodowej Akademii Muzyki im. A. W. Nieżdanowej z Odessy (Ukraina) pod dyr. Galiny Szpak

 

Kategoria chórów zawodowych

III miejsce przyznano:

• Męskiemu Kameralnemu Zespołowi Śpiewu Cerkiewnego „Partes” z Poznania (Polska) pod dyr. Michała Łaszewicza

 

II miejsce przyznano:

• Kłajpedzkiemu Chórowi „Aukuras” z Kłajpedy (Litwa) pod dyr. Alfonsasa Vildziunasa

 

Dwa I miejsca ex aequo przyznano:

• Państwowemu Chórowi Naddniestrzańskiemu z Tyraspola (Mołdawia) pod dyr. Tatiany Twierdochlieb
• Kameralnemu Chórowi „Sofia” z Kijowa (Ukraina) pod dyr. Aleksieja Szamryckiego

 

Wyróżnienie specjalne przyznano:

• Prawosławnemu Chórowi „Theotokos” z Bejrutu (Liban) pod dyr. Ramziego Saada

Za wybitną prezentację muzyki cerkiewnej Libanu

 

Ponadto wyróżniono dyrygentów:

• Ramziego Saada z Bejrutu (Liban)
• Michaela Heneina z Londynu (Wielka Brytania)

oraz

• Jelenę Chawliną z Krasnodaru (Rosja)
• Irinę Angoluk z Brześcia (Białoruś)
• Borysa Somerschafa z Lublina (Polska)
• Ihumenię Jelizawietę ze Smoleńska (Rosja)

nagrodami pieniężnymi w wysokości po 1.000,00 zł ufundowanymi przez Dyrektora Festiwalu

 

            W ocenie Jury poziom tegorocznego Festiwalu był bardzo wysoki, a różnorodność zespołów w nim uczestniczących godna uwagi. Ogromnie cieszy fakt udziału szerokiej rzeszy publiczności podczas wszystkich dni przesłuchań konkursowych, a także o wielkiej popularności muzyki cerkiewnej wśród chórów dziecięcych, młodzieżowych, jak też akademickich i zawodowych. Potwierdza to ważną rolę Festiwalu, który jak co roku, stał się płaszczyzną porozumienia pokoleń, kultur i narodów.

          Jury składa serdeczne podziękowania Organizatorom za wielki wysiłek włożony w  realizację tegorocznej edycji Festiwalu, a w szczególności jego Dyrektorowi – Panu Mikołajowi Buszko oraz Dyrektor Biura Organizacyjnego – Pani Irenie Parfieniuk.

           Miło nam, że XXXVII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej – „Hajnówka 2018” cieszy się akceptacją i życzliwym wsparciem najwyższych władz państwowych, miejskich i wojewódzkich, a także mediów oraz innych instytucji.

           Tegoroczne występy z pewnością pozostaną w pamięci melomanów jako wyjątkowe wydarzenia, zarówno pod względem artystycznym jak i duchowym.

 

Za nami XXXVII Międzynarodowy Festiwal Muzyki  Cerkiewnej, który w tym roku odbywał się pod hasłem „Duchowość Rzeczpospolitej w Muzyce Cerkiewnej”. Jego uroczyste zakończenie odbyło się podczas koncertu galowego w Operze i Filharmonii Podlaskiej przy ul. Podleśnej.

Rozpoczął się on Hymnami krajów tworzących Wielką Rzeczpospolitą Korony „Gaude Mater Polonia”, wykonanym przez Chór „Ars Cantandi”  Uniwersytetu Ekonomicznego z Wrocławia pod batutą Anny Grabowskiej – Borys i uważanym za hymn Wielkiego Księstwa Litewskiego –  Stichirą „Ziemle Russkaja”, zaśpiewaną przez Kameralny Chór „Sofia” z Kijowa pod dyrekcją Aleksieja Szamrickiego.

– Z największą przyjemnością witam Państwa na koncercie laureatów XXXVII edycji Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka” w Białymstoku powiedział Mikołaj Buszko – Dyrektor Festiwalu. – Dziękuję za przybycie przedstawicielom władz lokalnych, gronu profesorskiemu, z którym od lat współpracujemy i wszystkim, którzy cenią muzykę cerkiewną.

Na koncercie galowym byli obecni m. in. Wojciech Przybylski, przedstawiciel Wojewody Podlaskiego, Kazimierz Dudziński, wiceprzewodniczący Rady Miasta Białegostoku, Jarosław Borowski – burmistrz Bielska Podlaskiego,  Wiktor Szwed – wybitny poeta białoruski, Damian Tanajewski – dyrektor Opery i Filharmonii Podlaskiej, a także duchowni i reprezentanci mediów.

Następnie Dyrektor Buszko przybliżył zebranym Festiwal w liczbach. Wskazał, że w tegorocznej edycji wzięło dział 31 chórów z 11 krajów Europy i Azji. Na scenie zaprezentowało się około tysiąca chórzystów, którzy wykonali około 200 utworów muzyki cerkiewnej autorstwa anonimowych twórców i 95 kompozytorów z 15 krajów świata , które zabrzmiały  w 12 językach. Oprócz koncertu inauguracyjnego i przesłuchań koncertowych, chóry wykonały 18 koncertów dodatkowych w różnych miastach, miasteczkach i wsiach naszego kraju.

Chwilę później Dyrektor odczytał protokół konkursu i oddał głos prowadzącym koncert galowy –   Ilonie Karpiuk i Magdalenie Gołaszewskiej. One zaś zaprosiły na scenę Zespół Chóralny Prawosławnej Smoleńskiej Uczelni pod dyrekcją Ihumenii Jelizawiety, który zajął III miejsce w kategorii chórów parafialnych. Wykonał on utwór „Dostojno jest’”.

 

Jako trzeci podczas koncertu galowego wystąpił Zespół p.w. Iwierskiej Ikony Matki Bożej z Homla (Białoruś), pod dyrekcją Natalii Kozłowskiej i zaśpiewał „O, Wsiepietaja Mati”. Zajął on II miejsce w kategorii chórów parafialnych

 

 

Tuż po nim na scenie pojawił się Młodzieżowy Chór chłopięco-młodzieżowej Szkoły Chóralnej z Konakowa (Rosja) – laureat trzeciego miejsca w kategorii chórów uczelni muzycznych. Pod batutą ks. Wadima Machnowskiego wykonał przed zebraną publicznością „Chwali, dusze moja, Gospoda” z muzyką Natalii Machnowskiej.

Piątym chórem, który wystąpił podczas koncertu finałowego, był Warszawski Chór Międzyuczelniany. Pod batutą Borysa Somerschafa zaśpiewał koncert Dymitra Bortniańskiego „Torżestwujtie dnieś”. Warszawiacy zajęli III miejsce w kategorii chórów amatorskich świeckich.

Jako szósty wystąpił laureat drugiego miejsca w kategorii chórów dziecięco-młodzieżowych – Chór Chłopięco-Młodzieżowy Gimnazjum-Koledżu przy Państwowej Białoruskiej Akademii Muzyki w Mińsku (Białoruś). Pod dyrekcją Pawła Szepielewa wykonał on I część koncertu nr 9 „Siej dień” Dymitra Bortniańskiego.

 

Kolejnym chórem był Arcybiskupi Chór Katedralnego Soboru Zaśnięcia N. M. P. z Włodzimierza (Rosja) pod dyrekcją Tatiany Oganjan. Chór wyśpiewał sobie pierwsze miejsce w kategorii chórów parafialnych. Podczas koncertu galowego  wykonał „Wozniesu Tia Boże mój”  Bortniańskiego.

 

Ósmym chórem, który tak jak pozostałe, zachwycił widownię, był Męski Kameralny Zespół Śpiewu Cerkiewnego „Partes” z Poznania. Zajął on trzecie miejsce w kategorii chórów zawodowych. Pod dyrekcją Michała Łaszewicza wykonał „Błażen Muż”-  Śpiew Kijowsko-Pieczerskiej Ławry.

Tuż po nim na scenę wyszedł laureat drugiego miejsca w kategorii chórów amatorskich świeckich – Chór „Ars Cantandi”. Przed publicznością zgromadzoną przy ul. Podleśnej,  wykonał „Pieśń Cherubinów” Iriny Denisowej

 

Żeński Chór Państwowego Uniwersytetu Kultury z Krasnodaru (Rosja) został laureatem drugiego miejsca w kategorii chórów uczelni muzycznych. Pod dyrekcją Jeleny Chawliny wykonał utwór „Dnieś wsiaka twar” Stiepana Diegtiarewa.

Akademicki Chór Municypalnego Autonomicznego Ośrodka Kultury z Wielkiego Nowogrodu dyrygowany przez Jurija Nikiforowa, był kolejnym, który wystąpił na białostockiej scenie. Zwycięzca w kategorii chórów amatorskich świeckich, podczas koncertu galowego wykonał pieśń „Alliłuja”,  obecnego na widowni autora Romualda Twardowskiego.

Ostatnim zespołem, który zaprezentował się w pierwszej części koncertu był Kameralny Chór „Sofia” z Kijowa. Razem ze swoim dyrygentem – Aleksiejem Szamryckim, uplasował się na pierwszym miejscu w kategorii chórów zawodowych. Podczas koncertu znakomicie zaśpiewał pieśń Maksyma Bierezowskiego – „Wsi jazycy wospleszczite rukamy”.

 

Pierwszym chórem, który wystąpił po przerwie, był Żeński Chór St. Petersburskiej Prawosławnej  Metropolii (Rosja). Zespół zajął drugie miejsce w kategorii chórów parafialnych i wykonał modlitwę  „Zastupnice usierdnaja” z muzyką Michała Malewicza. Dyrygował  Igor Matiuchow.

 

Kolejnym zespołem, który zaprezentował się w drugiej części, był Akademicki Chór „Biełaja Wieża” Politechniki brzeskiej (Białoruś) – laureat trzeciego miejsca w kategorii chórów amatorskich świeckich. Pod dyrekcją Iriny Angoluk zaśpiewał pieśń „Bogorodice Diewo” z muzyką  Metropolity Hilariona.

 

Chór „Stars” Gwardii Narodowej Republiki Łotwy z Rygi, pod batutą Arija Szkepasta, zajął II miejsce w kategorii chórów amatorskich świeckich. Podczas koncertu finałowego wykonał w języku angielskim Hymn do Matki Bożej wybitnego angielskiego kompozytora Ser Johna Tavenera.

Chłopięco-Młodzieżowy Chór „Ażouliukas” z Wilna, razem z dyrygentem Liniasem Balandisem zwyciężył w kategorii chórów dziecięco-młodzieżowych. Przed publicznością wykonał „Bogorodice Diewo” Siergieja Rachmaninowa.

 

Koncertowy Chór  Mińskiego Państwowego Koledżu Muzycznego im. M. Glinki z Mińska (Białoruś), laureat II miejsca w kategorii chórów uczeni muzycznych, pod dyrekcją Aleksieja Snitko, wykonał utwór „Chwalitie Gospoda s niebies” Pawła Czesnokowa.

Prawosławny Chór „Theotokos” z Bejrutu (Liban), który otrzymał Specjalne  wyróżnienie za wybitną prezentację muzyki cerkiewnej Libanu, pod dyrekcją Ramziego Saada, wykonał w języku arabskim i greckim „Wielką Doksologię” Andraosa Moajkela.

Chór Odesskiej Narodowej Akademii Muzyki im. A. W. Nieżdanowej z Ukrainy zwyciężył w kategorii chórów uczelni muzycznej. Podczas koncertu galowego, pod batutą Galiny Szpak zaśpiewał „Ti moja kripkost Gospodi” Artemia Wedela i „Błogosławi, dusze moja, Gospoda” z muzyką obecnej na sali kompozytorki Łesi Dyczko.

Kłajpedzki Chór „Aukuras” (Litwa) pod dyrekcją Alfonsasa Vildziunasa został laureatem drugiego miejsca w kategorii chórów zawodowych. Na białostockiej scenie wykonał utwór „Błażeni” Władimira Martynowa.

 

Państwowy Chór Naddniestrzański z Tyraspola (Mołdawia) zajął pierwsze miejsce w kategorii Chórów Zawodowych. Pod batutą Tatiany Twierdochlieb zaśpiewał pieśni: „Błażen Muż” Siergieja Rachmaninowa oraz „Priiditie, pokłonimsia” mołdawskiego kompozytora  – Władimira Czolaka.

Wspaniałą niespodzianką było zbiorowe wykonanie przez cztery chóry utworu „Iże Chieruwimy” Krzysztofa Pendereckiego. Przyczynkiem do tego były 85 urodziny Maestra, który od 15 lat patronuje Międzynarodowemu Festiwalowi Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka” .

Kompozytor niestety nie mógł być obecny podczas tegorocznej edycji, ale przesłał list, w którym zawarł pozdrowienia skierowane do uczestników festiwalu, a także podziękowania organizatorom.

– Bardzo dziękuję organizatorom, sponsorom, patronom, Dyplomatom RP na świecie, dyrygentom, chórom, prowadzącym koncerty współorganizatorom koncertów  towarzyszących… oraz wszystkim ludziom okazującym nam życzliwość i wsparcie – powiedział Mikołaj Buszko.

 XXXVII MFMC zwieńczyła pieśń „Mnohaja leta”, w wykonaniu ośmiu najlepszych chórów Festiwalu.  Ich występ był spektakularny. Swoimi pięknymi głosami wprawili publiczność w zachwyt. Po długich i huraganowych brawach na stojąco, ten ogromny chór prowadzony przez Tatjanę Twerdochleb z Tyraspola  powtórzył  pieśń. Po dalszych oklaskach, Dyrektor Festiwalu Mikołaj Buszko słowami – XXXVII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka 2018” w Białymstoku uważam za zamknięty – oficjalnie zakończył Festiwal.

Zdjęcie 21] Wszystkie chóry obecne na koncercie galowym wykonały pieśń „Mnogaja leta”

– Koncert galowy bardzo mnie wzruszył – powiedziała pani Anna. – Udało mi się również być na dwóch dniach przesłuchań. Wśród nagrodzonych byli moi faworyci, także z przyjemnością ponownie obejrzałam ich występy. Mam nadzieję, że następna edycja Festiwalu będzie równie udana.

XXXVII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka” został wyróżniony Honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, Prezydenta Miasta Białegostoku Tadeusza Truskolaskiego, Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy oraz Patronatem Artystycznym Krzysztofa Pendereckiego, a także Związku Kompozytorów Polskich. Odbył się we współpracy z Operą i Filharmonią Podlaską – Europejskim Centrum Sztuki. Jego partnerem był również Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury. Patronat medialny sprawowały Telewizja Polska S. A. (patronat korporacyjny), Polskie Rado S. A. Warszawa, (patronat korporacyjny), Dwumiesięcznik ArtPost. Natomiast regionalne patronaty pełniły: TVP Białystok, Polskie Radio Białystok S. A., Tygodnik „Niwa”, Tygodnik „Nasze słowo”, Radio Racja, Radio JARD 89,2 FM Białystok, TV JARD Białystok i TVK Hajnówka.