Gazeta Festiwalowa

Nr 1 (36), 24 maja 2011 r.

Serdecznie zapraszam na kolejne spotkanie z przepiękną muzyką cerkiewną w wykonaniu laureatów XXIX Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej -„Hajnówka 2010” w Białymstoku, w czasie kończącego Festiwal Koncertu Galowego.

Koncert i nagranie rozpoczynamy piękną i najstarszą w tegorocznym Festiwalu pochodzącą z Syrii modlitwą „Hululo” wykonaną przez solistkę i śpiewaków profesjonalnego estońskiego zespołu „Orthodox Singhers” z Tallina. Muzyczny klimat początków Chrześcijaństwa, ale bizantyjskim utworem „Dostojno jest” kontynuuje dziecięcy Chór parafialny z Kamieńca (Białoruś) wyróżniony za wieloletnie aktywne odradzanie muzyki cerkiewnej na wschodnich rubieżach Puszczy Białowieskiej. Taką samą modlitwą, ale z muzyką swojego współczesnego autora odpowiadają im równie młodzi koledzy z kijowskiego Chóru „Likrin”. Chór „Viva la musica” z Odessy w pełni ekspresji wykonujący utwór klasyka D. Bortniańskiego to zdobywca III nagrody wśród chórów amatorskich świeckich. Mołdawskie uczelnie muzyczne reprezentuje Chór Uniwersytetu Muzycznego w Bielcach, laureat równorzędnej co poprzednicy nagrody, ale w kategorii uczelni muzycznych. Na płycie prezentuje utwór współczesnego mołdawskiego kompozytora, chórmistrza i pedagoga obecnego na koncercie prof. T. Zgurianu. Kolejną modlitwę „Angieł wopijasze” z muzyką amerykańskiego kompozytora B. Ledkowskiego znakomicie, co potwierdzili międzynarodowi jurorzy, przyznając I nagrodę w kategorii chórów amatorskich świeckich, wykonuje białoruski stołeczny chór „Salutaris” prowadzony przez wielokrotną laureatkę naszego festiwalu — Olgę Janum. W klimat bałkańskiego sacrum wprowadza nas anonimową serbską modlitwą z XVII wieku Chór Akademii Muzycznej ze Wschodniego Sarajewa w Bośni i Hercegowinie. Znakomita wrocławska dyrygentka, dotychczasowa laureatka „Hajnówki” Agnieszka Franków-Żelazny występuje w koncercie dwukrotnie: z Chórem Filharmonii Wrocławskiej wykonując kompozycję S. Rachmaninowa „Chwalitie Imia Gospodnie” oraz w dalszej części koncertu z chórem wrocławskich medyków — kompozycję P. Czesnokowa „Miłost mira”. Obydwa chóry (co warto podkreślić) choć reprezentują środowisko gdzie muzyka cerkiewna nie jest zbyt popularna, są zdobywcami drugich nagród w swoich kategoriach. Sankt Petersburg reprezentuje Chór Państwowego Koledżu Muzycznego. Młode, ale znakomite śpiewaczki świetnie prowadzone przez pedagoga, kompozytora i wokalistę Siergieja Jekimowa, które razem z chórem (również żeńskim) Uniwersytetu w Belgradzie okazały się zwycięzcami w kategorii chórów uczelni muzycznych wykonają „Alleluja” — jedną z najpopularniejszych w światowej chóralistyce kompozycję R. Twardowskiego. Obecny na koncercie wybitny współczesny polski kompozytor orzekł, że było to jedno z najlepszych dotychczasowych wykonań tego utworu. Znaczącą i popularną modlitwę „Cariu niebiesnyj” z wyczuciem i swoistym uduchowieniem prezentują na płycie reprezentanci prężnego i specyficznego muzycznie środowiska dońskich Kozaków — Dońska Kapela Chóralna „Anastasija” pod dyrekcją prof. Siergieja Tarakanowa, wykładowcy konserwatorium. Drugą część koncertu rozpoczął najlepszy chór parafialny tegorocznej edycji — Młodzieżowy Chór Parafii Św. Mikołaja z Kijowa wykonując utwór włoskiego kompozytora D. Sartiego „Radujtiesia ludije”, ustępując zaraz miejsca najlepszemu chórowi dziecięcemu — Chórowi Radia i Telewizji Litwy, który „od dziecięcego serca” wykonał modlitwę „Chwalitie Imia Gospodnie”. Bardzo ważne w Liturgii prawosławnej modlitwy „Miłost mira” i „Tiebie pojem” z wyczuciem zaśpiewał wymieniony już Chór Akademii Medycznej z Wrocławia. Zaś klimat pełen zadumy i refleksji stworzyli kolejni uczestnicy koncertu. To młodziutkie wykonawczynie z Państwowego Koledżu Muzycznego w Grodnie prowadzone przez znakomitą dyrygentkę i pedagoga Łarisę Ikonnikową. Przepięknie i bardzo modlitewnie wykonały kompozycję współczesnej białoruskiej kompozytorki Ludmiły Szleg „Hymn ku czci Eufrasinii Połackiej” czczonej na Białorusi od stuleci, świętej księżniczki i mniszki. Znakomity Akademicki Chór Uniwersytetu Warszawskiego zdobywając werdyktem międzynarodowego jury I nagrodę potwierdził istniejącą opinię, że jest jednym z najlepszych akademickich chórów w Polsce. W czasie koncertu wykonał dwa utwory. Na płycie prezentujemy jeden, kompozycję P. Czesnokowa „Błażen muż”, którą razem z chórem wykonał wyróżniony przez Jury solista — Krzysztof Chalimoniuk. Znakomicie prowadzony przez prof. Darinkę Matić-Marowić wspomniany już Chór „Collegium Musicum” z Belgradu to laureat drugiej nagrody naszego Festiwalu w 2002 roku. Tym razem okazał się chórem najlepszym. Brawurowe wręcz wykonanie kompozycji „Wospojtie” serbskiego kompozytora Tajćewića, publiczność przyjęła entuzjastycznie.

Zanim zaproponujemy spotkanie ze zdobywcą pierwszej nagrody w kategorii chórów profesjonalnych, prosimy o wysłuchanie utworów muzyki cerkiewnej jednej z najstarszych w świecie Gruzińskiej Cerkwi Prawosławnej. Gruzińskie modlitwy wykona uczestniczący w Festiwalu z inicjatywy i dzięki pomocy Pierwszej Damy Gruzji, Sandry Roelofs, laureat nagrody specjalnej, Państwowy Męski Zespół Republiki Adżarskiej z Batumi. Ostatnim wykonawcą koncertu i płyty jest najlepszy profesjonalny chór tegorocznej edycji, Kijowska Męska Kapela Chóralna im. L. Rewuckiego pod dyr. Jurija Kuracza. Kilka znakomicie wykonanych przez chór i solistów przepięknych utworów, ze szczególnym wskazaniem muzyki Kijewo-Pieczerskiej Ławry, to moim zdaniem prawdziwa uczta duchowa i prezentacja sztuki chóralnej najwyższego lotu. Duchowość i artyzm ponownie wykonanej modlitwy „Błażen muż” skłania nas do nadania takiego tytułu całej płycie. Koncert i nagranie tradycyjnie kończy pieśń życzenie „Mnogaja leta”. Wykonał ją stworzony na scenie ad hoc wielki mieszany chór. Do męskiej Kapeli z Kijowa dołączyły śpiewaczki z Petersburga i Belgradu. Później były tylko ogromne owacje stojącej publiczności.

Życzę przyjemności w słuchaniu.
Mikołaj Buszko

wstecz