Gazeta Festiwalowa

Nr 1 (34), 20 maja 2009 r.

Łesia Diczko

„Duchowość jest największym bogactwem człowieka, jego boską istotą. Marzyłam o tym, aby połączyć cud intonacji ludowych, które w ciągu tysiącleci stworzył naród ukraiński, niepowtarzalne piękno kijowskiej muzyki wokalnej(raspiew) z głębią duchowych tekstów Biblii. Właśnie w Liturgii możliwe jest wyrażenie największej tajemności — prośby o zmiłowanie i ratunek dla naszych dusz, o zachowanie życia i duchowości. Dni, w ciągu których pracowałam nad „Liturgią Triumfalną" były najszczęśliwszymi dniami w moim życiu."

(Łesia Diczko)

Łesia Diczko (ur. 24 października 1939 r.) — to słynny kompozytorka chóralna z Ukrainy. Jej utwory są często wykonywane na festiwalach chóralnych, konkursach i na koncertach na całym świecie. Gatunki, którymi operuje kompozytorka, są nieograniczone: opery, balety, kantaty, oratoria, poematy. Jednak najbardziej Ł. Diczko jest przywiązana do chóru, właśnie w wokalnej i chóralnej muzyce osiągnęła wszelkie możliwe szczyty, które wprowadziły ją do awangardy chóralnych kompozytorów.

Muzyką cerkiewną kompozytorka zainteresowała się w końcu lat 90. ubiegłego wieku, będąc na etapie swojej najwyższej dojrzałości twórczej z ugruntowanymi przekonaniami, dotyczącymi wykorzystania tekstów sakralnych, maniery pisma i dramaturgii. W przeciągu kilku lat napisała od razu dwie liturgie. Pierwsza Liturgia ( 1989 r.) — na chór męski (z czasem przeredagowana przez autorkę na chór żeński/dziecięcy). Druga Liturgia ( 1990 r.) — na chór mieszany.

„Liturgia Triumfalna" Ł. Diczko składa się z 22 zakończonychczęści, zgodnych ze wszystkimi kanonami nabożeństwa. Podstawą tego utworu stała się Liturgia Nr 2 (Des-dur), poszczególne części są przeniesione z Liturgii Nr 1. Utwór został wykonany po raz pierwszy przez chór „Kijów" i opublikowany w 2002 roku.

„Liturgia Triumfalna" Ł. Diczko jest wspaniałym wydarzeniem nie tylko dla kultury ukraińskiej, ale i dla całego świata słowiańskiego. Również to, że pojawiła się ona na przełomie dwóch stuleci, nie jest przypadkiem. W latach 20. XX wieku został skomponowany przez K. Stecenko przepiękny utwór liturgiczny „Miłość pojednania" , który był ostatnim utworem profesjonalnego ukraińskiego kompozytora do tekstów sakralnych w ubiegłym wieku. Z powodu ideologii ateistycznej w Radzieckiej Ukrainie minęło prawie 80 lat, za nim został skomponowany przez ukraińskiego kompozytora następny utwór religijny.

Ł. Diczko była pierwszą kompozytorką kontynuującą tysiącletnią historię ukraińskiej muzyki chrześcijańskiej. Sukces i uznanie dla utworu były tak duże, że wkrótce zarówno młodsi, jak i starsi koledzy kompozytorzy poszli jej śladem. W chwili obecnej nie ma ani jednego ukraińskiego kompozytora, który by nie komponował muzyki do tekstów religijnych (E. Stankowicz, M. Skorik, W. Silwestrow, W. Stepurko i inni). Kontynuując tradycje muzyki sakralnej, której korzenie sięgają średniowiecza, Ł. Diczko wytyczyła szlak ku przyszłości, ponieważ wyłącznie duchowość może połączyć narody zglobalizowanej w chwili obecnej naszej planety.

Nikołaj Gobdycz

wstecz