Nr 1 (12), maj 1998r.

ZAWSZE PRAWDZIWA - ROZMOWA Z JEGO EMINENCJĄ ARCYBISKUPEM SAWĄ, METROPOLITĄ WARSZAWSKIM I CAŁEJ POLSKI.

Jakie znaczenie ma hajnowski Festiwal dla Cerkwi prawosławnej w Polsce ?

Festiwal hajnowski przekształcił się z niewielkiej imprezy o charakterze lokalnym w wielkie międzynarodowe spotkanie muzyków i śpiewaków z różnych krajów, reprezentujących różne kościoły prawosławne i różne wyznania. Cieszy nas, że dzieje się to w Polsce. Stąd wniosek, że hajnowski festiwal ma ogromne znaczenie dla naszej Cerkwi. Goście przyjeżdżający tutaj poznają nasze świątynie, naszą prawosławną kulturę, zawiązują przyjaźnie z prawosławnymi mieszkańcami naszego kraju. Festiwal jest doskonałą promocją naszej Cerkwi, a także Polski na forum międzynarodowym.

Czy Eminencja widzi potrzebę wprowadzenia zmian i nowych elementów do formuły organizacyjnej Festiwalu i doboru wykonawców?

Jak powiedziałem, Festiwal przekształcił się w dużą międzynarodową imprezę. Stało się to niejako w sposób naturalny. Formuła Festiwalu może właśnie w taki naturalny sposób ewoluować i zmieniać się. Organizatorzy sami powinni to zauważać i wyciągać wnioski. Nie widzę potrzeby odgórnych zmian i narzucania organizatorom czegokolwiek.

Jest to impreza świecka, popularyzująca muzykę cerkiewną stworzoną w dawnych czasach do uwznioślenia Słowa Bożego głoszonego w świątyniach. W Hajnówce jest oceniane przede wszystkim brzmienie muzyczne tych utworów – poziom wykonania i odczucia estetyczne. Sakralny i prawosławny charakter tej muzyki schodzą jak gdyby na dalszy plan. Tym bardziej, że jej wykonawcami i słuchaczami są nie tylko prawosławni, ale też wyznawcy innych religii oraz niewierzący. Na ile prawdziwa jest więc muzyka cerkiewna brzmiąca na hajnowskim festiwalu?

Muzyka cerkiewna jest zawsze prawdziwa. Nie zmienią tego jej wykonania pozaliturgiczne. Jeżeli wykonują ją, lub jej słuchają nieprawosławni lub niewierzący, oznacza to, że oddziałuje ona na ich wnętrze, ich dusze, choć oni być może nie zawsze sobie to uświadamiają, stawiając na pierwszym planie doznania estetyczne.

Z inicjatywy Waszej Eminencji jesienią ub. r. odbyły się Białostockie Dni Muzyki Cerkiewnej. Czy jest to impreza konkurencyjna wobec hajnowskiej?

Nie. Chociażby ze względu na różny charakter imprez. Festiwal hajnowski ma formułę konkursu, natomiast Białostockie Dni Muzyki Cerkiewnej to przegląd chórów. Ponadto, nie zapominajmy, że jest duże zapotrzebowanie na muzykę cerkiewną i każda impreza tego typu, popularyzująca muzykę cerkiewną i prawosławie, jest potrzebna.

Eminencja podczas tegorocznego Festiwalu będzie zapewne „kibicował” założonemu przez siebie Chórowi Męskiemu Prawosławnego Ordynariatu Wojskowego....

Chór Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego śpiewa podczas uroczystości religijnych i patriotycznych organizowanych przez Prawosławny Ordynariat Wojska Polskiego. Chór koncertuje ponadto, jako zaproszony gość, podczas różnych festiwali i przeglądów. Świadczy to o jego wysokim poziomie. Śpiewają w nim żołnierze, członkowie chórów parafialnych, ale też np. protestanci zainteresowani muzyką cerkiewną. Wielu członków chóru twierdzi, że śpiewanie jest dla nich przeżyciem niezwykłym. Chór liczy obecnie 30 osób, ale jego kierownictwo przyjmie każdego żołnierza, i nie tylko, obdarzonego dobrym głosem i słuchem.

Jerzy Chmielewski