Celem Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej - Hajnówka jest prezentacja wysokich wartości artystycznych i duchowych muzyki cerkiewnej. Formuła Festiwalu stwarzająca okazję do dyskusji, spotkań, wymiany doświadczeń i nawiązania przyjaźni między uczestnikami z różnych środowisk - wzbogaca jego charakter o cele estetyczne i wychowawcze.
     Dotychczas Festiwal odbywał się pod Stałym Patronatem Prezydenta RP, Patronatem Ministra Kultury RP a od 2003 r. pod Patronatem Artystycznym prof. Krzysztofa Pendereckiego.
     W jury dotychczasowych edycji Festiwalu Muzyki Cerkiewnej zasiadali między innymi: prof. Romuald Twardowski, prof. Stanisław Krukowski, prof. Kazimierz Górski, ks. dr Mikołaj Lenczewski, ks. Jerzy Szurbak, Marczella Erigina, Jan Łukaszewski, prof. Bożenna Sawicka, Jerzy Zawisza (Polska), Guy Picardo, dr Dimitrij Oikonomou (Anglia), prof. Wiktor Rowdo (Białoruś), prof. Dymitr Dymitrow (Bułgaria), prof. Nicolai Ossorguin (Francja), prof. Borys Tewlin, prof. A. Kożewnikow (Rosja), dr Anna Derevjanikowa (Słowacja), Peter Vitovec (Szwajcaria), Arcybiskup Ionafan, Igor Cyklińskij, prof. Łesia Diczko (Ukraina), oraz inni znawcy chóralistyki i muzyki cerkiewnej.
     Organizatorem Festiwalu Muzyki Cerkiewnej jest Fundacja "Muzyka Cerkiewna". Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej jest organizowany w cyklu corocznym od 1982 r. Wzięło w nim dotychczas udział 473 chóry z 30 krajów Europy, Azji, Ameryki Płn. i Afryki. Wśród wielu laureatów Festiwalu można wymienić:

• w kategorii chórów parafialnych wiejskich:
  Chóry Parafii Prawosławnych z: Lachowicz (Białoruś), Białowieży, Fast, Narewki i Zabłudowa (Polska), Jarabiny (Słowacja), Moszny (Ukraina),

• w kategorii chórów parafialnych miejskich:
  Chóry Parafii Prawosławnych z: Białegostoku, Hajnówki, Lublina, Sanoka, Warszawy, Wrocławia, Katedralny Chór "Carmen" z Białegostoku (Polska), Chór "Saghmos" z Erewania (Armenia), Oulu, Tampere (Finlandia), Belgradu (Jugosławia), Kondopogi, Swibłowa (Rosja), Parafii p.w. Św. Zofii ze Sztokholmu (Szwecja), Zołotonoszy (Ukraina),

• w kategorii chórów parafialnych innych:
  Chóry: Parafii p.w. Ikony Matki Bożej "Pocieszycielki Wszystkich Strapionych" z Mińska, Mińskiego Seminarium Duchownego z Żyrowic (Białoruś), Monasteru z Kykkos (Cypr), Egipski Chór Koptyjski z Gizy (Egipt), "Zumoro" Prawosławnego Seminarium Teologicznego Kottayam-Kerala (Indie), "Mokranjac" z Belgradu (Jugosławia), "Św. Zlata Magleńska" przy Macedońskiej Cerkwi Prawosławnej ze Skopje (Macedonia), Duchowieństwa Diecezji Białostocko-Gdańskiej z Białegostoku, Prawosławnego Studium Psalmistów z Hajnówki, Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej z Warszawy (Polska), Nowospasskiego Monasteru z Moskwy, Staroobrzędowców z Niżnego Nowgorodu, Żeński z Nowgorodu

  (Rosja), "Corala Patriarhei Romane" z Bukaresztu, Wydziału Teologii Prawosławnej Uniwersytetu z Iassy (Rumunia), "Romeiko" z Filadelfii (USA), Światopokrowskiego Monasteru z Charkowa, "Oranta" z Łucka (Ukraina),

• w kategorii chórów świeckich amatorskich:
  Chóry: Młodziezowy "Dietstwo" z Borysowa, "Raduga" z Baranowicz, Domu Kultury Kolejarzy z Brześcia, Akademicki z Homla, Pałacu Kultury Związków Zawodowych z Mińska, Kameralny z Nowopołocka (Białoruś), Chłopięcy Zespół "Dariali" z Tbilisi (Gruzja), Młodzieżowy Żeński Chór Studio "Rustiko" ze Skopje (Macedonia), "Gloria" Republikańskiego Kolegium Muzycznego im St. Niagi z Kiszyniowa (Mołdawia), Akademii Medycznej z Białegostoku, Bydgoski Kameralny z Bydgoszczy, Akademicki Politechniki Częstochowskiej w Częstochowie, Akademii Medycznej, Kameralny Uniwersytetu Gdańskiego z Gdańska, Akademicki Politechniki Śląskiej z Gliwic, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego z Lublina, "Bel Canto" z Olsztyna, "Capella Musicae Antiqua Orientalis" z Poznania, Kameralny im. Z. Kurowskiej ze Słupska, Międzyuczelniany Akademicki z Warszawy, "Cansonanza", "Cantilena", "Gaudium" Uniwersytetu Wrocławskiego, Górniczy Politechniki Wrocławskiej z Wrocławia (Polska), "Collegium Musicum" Państwowego Uniwersytetu Sztuk Pięknych z Belgradu (Serbia i Czarnogóra), Capella Russian Male Chorus z Nowego Yorku (USA), "Orfeusz" i Wykładowców Państwowego Liceum Muzycznego i ze Lwowa, "Szkolnyje Gody" z Symferopola (Ukraina),

• w kategorii chórów zawodowych:
  Chóry: Chór im. Ter-Oganisjana z Erewania (Armenia), Kameralny z Grodna, Chór Filharmonii z Homla, "Cantemus", Państwowy Chór Radia i TV Białorusi, Państwowy Chór im. G. Szyrmy , Chór Akademii Muzycznej, Chór Męski "Radziwiły" Parafii p.w. Ikony Matki Bożej "Wsiech Skorbiaszczich Radost'" ku czci Ofiar Czarnobyla z Mińska (Białoruś), "Joan Kukuzeł-Angiełogłasniat" z Sofii (Bułgaria), Męski Narodowy Chór Estonii z Tallina (Estonia), Kameralny Chór "Orowela" z Tbilisi (Gruzja), "Brevis" z Wilna (Litwa), Zespół Muzyki Cerkiewnej z Rygi (Łotwa), Chór Metropolii Prawosławnej "Credo" z Kiszyniowa (Mołdawia), Chór Polskiego Radia i TV z Krakowa (Polska), Chór Kameralny Konserwatorium Moskiewskiego im. P. Czajkowskiego, "Drewnierusskij Raspiew", Państwowy Akademicki Rosyjski Chór im. Świesznikowa i Państwowy Rosyjski Chór Akademicki, "Wiwat" z Moskwy, Męski Chór "Swietilen" Staroczerkaskiego Monasteru z Rostowa, Państwowa Kapela z Sankt-Petersburga, Saratowski Teatr Muzyki Chóralnej z Saratowa, Kameralny Chór im. S. Rachmaninowa z Tambowa (Rosja), Kameralny "Krieszczatik", Państwowy Chór Kameralny "Kijów" z Kijowa, Kapela Chóralna "Oreja" z Żytomierza (Ukraina), Bizantyjski Zespół Męski "Św. Efraim" z Budapesztu (Węgry).

   W Festiwalu wzięły dotychczas udział 473 chóry z 30 krajów Europy, Ameryki Płn., Azji i Afryki, a mianowicie: Armenii, Białorusi, Bośni i Hercegowiny, Bułgarii, Cypru, Czech, Egiptu, Estonii, Finlandii, Francji, Grecji, Gruzji, Indii, Jugosławii, Kenii, Korei Płn., Litwy, Łotwy, Macedonii, Mołdawii, Niemiec, Polski, Rosji, Rumunii, Słowacji, Szwecji, Szwajcarii, Ukrainy, USA i Węgier.